• Gaur, azaroak 20, Gipuzkoako sindikatuak 1919-1920 atean beren idazkari orokorra izan zena gogorarazi dute
• "Buenaventura Durruti antolatzaile sutsua izan zen, eta Donostiako CNT sindikatua bi urtez gidatu zuen", azpimarratu dute Gipuzkoako kideek

"Gaur, 2023ko azaroaren 20an, Donostian Lanbide Anitzeko Sindikatu Bakarrako kideek sindikatu honetako idazkari gisa gogoratu nahi zaituzte. Langileen emantzipazioaren aldeko etengabeko borrokan faxismoaren eta boterearen aurka. Hirusta beltza batekin omenaldi umila".

• CNTk frankismoak errepresaliatutako emakumeen omenaldian parte hartuko du azaroaren 25ean, larunbata, Emakumeen aurkako Indarkeria Ezabatzeko Nazioarteko Egunean.
• Ekitaldia Santutxuko metroaren irteeran izango da, Orueko txaleta zegoen lekuan, 11:30etan.

Baskale, Akelarre, PCE-EPK, Eusko Lurra Fundazioa, CNT eta Santutxuko Familia Elkarteak omenaldia egingo diote larunbat goizean, frankismoak emakumeen aurka erabili zuen indarkeria sistematikoagatik leku sinboliko batean, Santutxuko (Bilbo) langile-auzoan, Orueko txalet desagertuan.

Emakumeen kartzela inprobisatu hori abandonatutako txalet bat zen, Bilboko sarrera faxistaren ihesean, Karmeloaren parean eta Larrinagako espetxetik hurbil. Txaletak, zehazki, horma garai bat zuen eta Karmelo komentuaren aurrean zegoen (gaur egun Karmelo eliza dago). Txaletaren jabea karlista eta integrista zen II. Errepublikan. Ondoren, txaleta Santa Marta klinika izan zen, eta 70eko hamarkadan eraitsi egin zuten, gaur egun Remigio Gandasegui, Julián Bolívar eta El Carmelo kaleetan dauden etxebizitzak eraikitzeko.

Emakumeen kartzela izan zen 1937 eta 1941 urteen artean. 30 pertsona hartzeko pentsatutako etxea izan arren, 600 eta 700 pertsona artean giltzapetu zituzten. 1937 eta 1941 artean 3.000 preso inguru igaro ziren Orueko Txaletetik.

Hamaika bizkaitar exekutatu zituzten, Orue txaletak emakumeen espetxealdi gisa funtzionatu zuen bitartean: Barakaldoko María Fernández García, 53 urte zituela, lanbidez saltzailea zen eta UGTko afiliatua; Bilboko Elvira Martínez Pascual, exekutatu zutenean 48 urte zituela, PSOEko afiliatua; Bilboko Teresa Chiches Ledesma, fabrikako jornalaria (26 urte) eta CNTko afiliatua; Basauriko Cecilia Idirin Garate, lanbidez eta afiliazio ezezaguneko afiliatua (24 urte), edo Sestaoko Ana Naranjo Martín, sozialista (54 urte). Gainerakoak honako hauek dira: Juana Mir García, Bilbokoa, 32 urte, kazetaria eta abertzalea; Berta Peña Parra, Sestaokoa, 42 urte, etxeko langilea eta sozialista; Adelina Fernández Pérez, Bilbokoa, 48 urte, arrantzalea eta CNTko afiliatua; Feliciana Echave Artola, Bilbokoa, 39 urte, etxeko langilea eta afiliazio ezezaguneko afiliatua; Juana Abascal Nicolás, Castro Urdialesekoa, 29 urte, afiliazio ezezaguneko jornalaria, eta Leonides Antruejo Lorenzo, Sestaokoa, 35 urte, etxeko langilea eta sozialista.

Abenduaren 18an, 4 pertsona epaituko dituzte elkartasuna adierazteagatik CNTk Gestión y Eventos Lázaro enpresarekin izan zuen gatazkan, 2020ko udan Alesbesko igerilekuetan sorosle bat kaleratu ondoren.

Enpresaburuak kalumnia-delitua leporatu die 4 pertsona horiei, 15 hilabeteko espetxe-zigorra ezartzea eskatuz, eta CNT sindikatuari, berriz, 12000 euro, erantzukizun zibil gisa.

Inputatutako 4 pertsona horietatik, bat Iruñeko CNTko militante bat da, eta sindikatuaren ordezkari gisa epaitzen da. Horrela, ekintza zuzenean eta klase autoantolaketan oinarritutako borroka sindikalaren eredua epaitzen da, azken urteotan justizia burgesaren bidez etengabeko erasoak jasaten ari den eredu sindikala. Beste bi pertsona Alesbesko Ezkerreko Talde Independenteko kide dira. Kaleratutako langileari elkartasuna adierazi zioten, eta laugarren inputatua Alesbesko igerilekuetako langile ohi bat da, gatazka hasi aurretik kaleratua izan zena. Kaleratutako langilearen salaketetan islatzen zela ikusita, sare sozialetan babesa adierazi zuen.

Gure herri askotan, langile klasea atomizatuta eta desantolatuta dago botere ekonomikoa eta eragin politiko eta soziala duten enpresarien aurrean, eta horrek zigorgabe sentiarazten ditu. Horrela, praktika ustiatzaileak publikoki seinalatuz gero, errepresaliak izateko arriskua dago.

CNTtik badakigu beharrezkoa dela antolaketa anarko-sindikalistaren eredua gure herrietako langileen artean zabaltzea, eta ez dugu atzera egingo ezein enpresabururen amorruaren aurrean.

Enpresaburuen errepresioaren aurrean, atzerapausorik ez!

• Azaro honetan Azaro Libertarioaren jardunaldiak izango dira CNTren Barakaldoko lokalean
• Hitzaldi eta erakusketa hauen bidez, alternatiba anarkista jarri nahi dugu egungo eztabaiden ardatzean", nabarmendu dute CNTtik

Kultur jarduera ez da gelditzen CNTn. Aurtengoan azaro osoa iraungo duten jardunaldiak izango dira, "gaurkotasuneko gaiak klasikoagoekin tartekatuz", antolatzaileek adierazi dutenez.

Jardunaldien hasiera Carlos Taibok egingo du, "Anarquía, decrecimiento y colapso" saioarekin, azaroaren 8an, asteazkenean. Ostiralean, hilak 10, Rubén Úceda komikigile eta komikigileak "Negras Tormentas, Casilda revolucionaria y El corazón del sueño" bere triologia aurkeztuko du. Hurrengo ostiralean, azaroaren 17an, Jtxo historialaria. Estebaranzek hitzaldia eskainiko du, "Noticia y reivindicación del bastión libertario de Barakaldo". Hitzaldi eta aurkezpen guztiak arratsaldeko 18: 30etan izango dira.

Azkenik, Lorenzo Morales musikariak "Vencieron, pero gané" autobiografia aurkeztuko du azaroaren 25ean, larunbata, 12:00etan.

Hilabete osoan zehar "Batasunaren irudia: CNT eta UGT iraultzaren eta gerraren artean (1934-1939)" erakusketa egongo da.

Jarduera guztiak CNTren Barakaldoko lokalean egingo dira (Gaztela eta Leon kalea, 10).

• Zentral anarkosindikalistak "azaroaren 30ean dena gelditzeko" deia egin du
• "Bat gatoz mugimendu feministaren eskakizunekin, eta gure militantziak mobilizazioa babestuko du", adierazi dute CNTtik

Erakunde sindikalaren afiliazioak aho batez babestu du azaroaren 30eko greba feminista. 2018ko lehen grebaz geroztik, "24 orduko greba orokorra legeztatuz gure babesa erakutsi genuen", adierazi dute sindikatutik, eta "orain mugimendu feministaren aldarrikapenak aktiboki babesten jarraitu behar dugu".

Gainera, CNTk azpimarratu du mobilizazioen protagonismoa "mugimendu feministak berak" eraman behar duela, sindikatuak mobilizazioetan laguntzeko ezinbesteko tresnatzat hartuta. "Gure ustez, grebaren ikuspegia, soldatapekoen langileetatik haratago doana, egokia da", adierazi dute sindikatu anarkosindikalistatik. Hala ere, CNTk azpimarratu du grebaren kontzeptuaren funtsa, ekoizpen edota jarduera mota guztiak gelditzea dela, "azaroaren 30eko deialdiaren helburuetako bat".

Azkenik, CNTk nabarmendu duenez, aurrean "ez dugu patronala bakarrik; erakunde publikoak ere baditugu", askotan pribatizatuta dauden zaintza-zerbitzuen kudeaketaren arduradunak, eta gehienetan patronalak berak baino okerrago tratatzen dituzte langileak. Horregatik eta beste arrazoi askorengatik, CNTk grebaren prestaketan aktiboki parte hartzeko eta "azaroaren 30ean guztia gelditzeko" deia egin du.

• Aldundiak praktiketako suhiltzaileak diskriminatzen ditu. Gainerako funtzionarioen lan eta lanaldi berdinak egin arren, Norberaren Kontuetarako Lizentziak ukatzen jarraitzen du.
• Praktikaldia, legez gehienez hiru hilabetekoa izan daitekeena, zazpi hilabetera luzatu zuen Aldundiak. Bitartean, prozesu horretan zeuden langileen eskubideak urratu ditu, 24 orduko guardiak ordaindu gabe utziz.

CNT sindikatuak behin baino gehiagotan aldarrikatu du 50 langile horien baldintza eta eskubideak errespetatu daitezen, gainontzeko lankideekin egiten den bezala, bai azaroan, bai aurtengo martxoan zein uztailean ere. Hilabete honetan Aldundiak kaltetuetako bati erantzun dionean, zera alegatu du: «praktiketako funtzionarioei ez zaiela inolaz ere eskubide hori aitortzen», poltsa urtean erabiltzekoa dela eta ez dela urtetik urtera mantentzen, «ez baliatzeko arrazoia edozein izanda ere».

Administrazio Publikoaren jarrera horrek egoeraren larritasuna areagotzen du, eskubide urraketa honen erantzukizuna beraiena baita soilik. Aldundia bera izan da hamar hilabetez prozesua atzeratzen ibili dena, erantzunik eman gabe. Esan bezala, praktikaldia legez harago luzatu du, txandak osatzeko doako lan-guardia osoak lortuz.

CNTk bere aldarrikapen eta jarduketekin jarraituko du eragindako langileen eskubide guztiak aitortuta gera daitezen.

Argazkiaren iturria: BFA

• Sindikatuak adierazi duenez, "funtsean, zerbitzu publikoen kalitatea dago jokoan, langile klasearenak baitira"

EAEko sektore publiko osorako urriaren 25eko eta abenduaren 19ko greba-deialdiaren aurrean, CNTNk uste du lan-baldintzak duintzeko ezinbestekoa dela sektore publikoko langile guztiak mobilizatzea.

2021eko apirilaren 30eko aurreko greba sektorialetik, sindikatuek eskatzen zutena, ez da lortu. CNTren kasuan, gainera, behin-behinekotasunaren abusua salatu genuen sektore publiko osoan, eta azpikontratatutako eta pribatizatutako sektoreen publifikazioa eskatu zen, enpresentzako onura baino ez baitira, lan-baldintza okerragoen eta herritarrei zerbitzu okerragoa ematearen kontura.

Grebarako arrazoiak areagotu baino ez dira egin. Erosteko ahalmenaren galeraz ari gara. Administrazioak ezabatutako lanpostuak betetzen ez dituzten oposizioekin kronifikatzen eta makillatzen den behin-behinekotasuna. Plantillen osasun mentala arriskuan jartzen duten lan-kargak, zerbitzu publiko okerragoaren kontura. Administrazioaren baliabideak eta konponbideak murriztea, ezkutuan pribatizatzeko. Eta zerrenda amaigabe batekin jarrai genezake...

Funtsean, zerbitzu publikoen kalitatea dago jokoan, langile klasearenak baitira. Hezkuntza publikoa, osasun publikoa, kalitatezko zerbitzu publikoak. Langileen eta herritarren esku egotea. Izan ere, botere publikoek egiten duten okertzea gutxi batzuen onurako da; izan ere, erabakiak hartzen dituen klaseak ez du inoiz zerbitzu publiko horien narriadura jasango: klase horrek mediku-aseguru pribatua, hezkuntza pribatua edo itunpekoa du, eta abokatu-langelak, Administrazioarekin hitz egin behar dutenean esku hartzen dutenak. Sakoneko gatazka, bistaratu nahi duguna, zer zerbitzu publiko eredu nahi dugun da. Eta, CNTtik, langileriarentzat izango den bat nahi dugu, klaseak berak erabaki eta kudeatuko duena.

Horretarako, beharrezkotzat jotzen dugu sektore publikoko langileak mobilizatzea. Sindikatu deitzaileek soldata, enplegu, lan-osasun eta abarren inguruan planteatzen dituzten aldarrikapenak gutxienekoak direla iruditzen zaigu. Baina, era berean, gutxieneko horiek lortzeko, lantokietara eztabaida eta hausnarketa berriro eraman behar dira, informazio-batzarraren eredua gaindituz. Batzar horretan ez dago plantillaren proposamenik, eta langileen parte-hartzea berraktibatu beharko da, bi greba-egunak eta aldez aurreko kontzentrazioren bat egitetik haratago.

Arrazoi asko daude sektore publikoko langileok gelditu eta kalera ateratzeko; bi greba-egun horiek handoagoa den hasiera batean bihur dezagun: baldintzak hobetzea. Irabaztea.

Argazkiaren iturria: Irekia

• CNTk bere XII. Kongresuan onartu zuen lehen aldiz erresistentzia kutxa iraunkor bat sortzea.

Elkartasun-printzipioa oinarri hartuta, erakundearen gehiengoak tresna berri bat sortzea erabaki du, ezarpen- eta ordezkaritza-estrategiak indartzeko. Urte askotan erresistentzia funtsak sortu dira (eta sortzen jarraitzen dira) enpresa handi eta txikiekin izandako gatazketan, errepresio-kasuetan edo kaltetutako pertsonekin izandako hondamendi-egoeretan. Erabaki horren bidez, ez dira funtsak biltzeko ekintza horiek ordeztu nahi izan, baizik eta egoera jakin batzuetan grebak ahalbidetzea, sindikatuak aurrera egin dezan, desberdintasunak, legezkontrakotasunak edo, are, burua sartzea lortu dugun enpresetan hobekuntzak zuzentzeko.

Historia pixka bat

Erresistentzia-kutxak sortzeko ideia elkartasun historikoaren tradizioan kokatzen da. XVIII. mendearen amaieratik aurrera, lehen langile-elkarteak sortu zirenetik, kontingentzia askotara bideratutako lehen «erresistentzia-kutxak» jarri ziren martxan Ingalaterran. Gaur egun imajinatu ere egiten ez dugun prekarietate-egoera batean greban zeuden langileei eusteko ez ezik, gaur egun Estatuak betetzen dituen gutxieneko prestazioen kargu ere egiten ziren. Langabeziari, gaixotasunagatiko bajari eta horrelako beste kontingentzia batzuei laguntza- eta sorospen-elkarteek aurre egiten zieten, inolako diru-sarrerarik ez izatean erabateko pobrezia gerta ez zedin zorte txarreko kolpe oro, edo produkzioa protestatzeagatik edo gelditzeagatik izandako edozein errepresio. Duela gutxi arte, hil arte edo pertsona adinagatik ahulduta lan egiteko gai ez zen arte lan egiten zen, eta, beraz, funts edo kutxa horiek ere jasaten zuten erretiroa. Langileen erakundeetan elkartasuna den zutabe hori besarkatuz, horrelako mekanismoak jarri ziren abian.

Horrelako praktiketan, beste urrats bat patronalaren jarrerekin bukatzeko bideratutako funtsak sortzera etorriko litzateke, lanik egin gabe eta, beraz, ekoitzi, garraiatu eta zerbitzatu gabe eutsiz. Hasieratik ikusi ahal izan zen, halaber, enpresarien arteko elkartasun-praktika hori bera, beren sozietate propioekin, greben aurkako borroka-funts propioekin, matoiak eta pistolariak kontratatzearekin edo, besterik gabe, haien ondorioak desegitera etorritako eskirolak kontratatzearekin. Pinkerton famatuetatik hasi eta Bartzelonako pistolerismora, nazioarteko zerbait izan da dirua erabiltzea legezko eta legez kanpoko baliabide guztiez hornitzeko, soilik arbuiagarriak edo erabat kriminalak, patronalaren esanetara egon direnak, edo hark eskuzabal hedatuak, bizitzaren aldeko borrokaren joko-taulan.

Langile-gizarte primitiboei eman zitzaien egituraketa eta bateratze handiagoan sartu gabe, horiek beti eztabaidatu zuten funts ekonomiko egonkorrak sortzeko aukerari buruz, lan-baldintza duinen aldeko borrokaren ondoriozko grebak eta errepresaliak jasateko, nahiz eta duela gutxi sindikatu batzuek sindikalismoaren aurrerapena bideratzeko tresna iraunkor gisa finkatzen dituzten.

"Estrategiari lotzen zaionean eta oso erabilera-baldintza zehatz eta kontrolatuak ematen zaizkionean, baliabide hori erabiltzeko ideia gatazkaren eraikuntzan eta konponbidean parte hartzeko ideiarekin lotu nahi da nahitaez, horretan dirua laguntza bat gehiago baino ez baita, ezta nagusia ere".

Askotariko jarrerak eta beldurrak

Eta zein izan dira erresistentzia-kutxen inguruko jarrerak? Sindikatuak egiten dituen grebetarako erresistentzia kutxa iraunkor bat eraikitzea planteatu den guztietan, sutsuak eta kontrakoak izan dira. Izan ere, azken Kongresu hori arte ez zen hura ezartzea onartu, baina ez zen proposatzen zen lehen aldia.

Batzuetan, funts horiekiko nolabaiteko mendekotasun ekonomikoaren beldur izan dira gatazkak aurrera eramateko, ideiak zehaztearekin patronalarekiko liskarrari helduko zion militantzia kontziente bat sortzeko kezkaren kaltetan.

Beste kezka bat epe luzera eusteko gaitasuna izan da, eta une jakin batean, afiliazioaren hazkunde egokirik gabe, greben gailur batek funtsa deskapitalizatu ahal izango balu, gatazkak lehenetsi beharko lituzke eta Erakundean mesfidantzak eragin.

Barne-tentsioak gerta daitezke, halaber, diruari egiten zaion kudeaketaren arabera, eta sindikatu osoari modu gardenean nola erabiltzen zaion azaltzeko moduaren arabera, txosten egokiekin. Batzuetan, Estatua arazoak sortzen saiatu da hori martxan jarri duten sindikatuei, teorian edozein ordainsarik berekin dakartzan zerga-betebeharren bidez.

Erresistentzia-kutxa horiek erabiltzearen beldur ere izan dira, kanpoko irudi negatiboa eman baitezakete grebarekin elementu fribolo gisa, edo langileak ez baitu inolako ahaleginik egiten soldata murriztu ez zaiolako.

CNTk ez du egoera horrela ikusi, eta kontuan hartu du erresistentzia-kutxa hori erabiltzeak oso urrun egon behar duela zerbitzu baten ikuspegitik edo, besterik gabe, norbaitek afiliatzean duen abantailatik. Aitzitik, estrategiari lotzen zaionez eta erabilera-baldintza oso zehatz eta kontrolatuak ematen zaizkionez, militantzia behartu nahi da baliabide hori erabiltzearen ideia gatazkaren eraikuntzan parte hartzearen ideiarekin uztartzera eta hura ebaztera, non dirua laguntza bat gehiago baino ez den, ezta nagusia ere.

Beste gogoeta batzuek ere eraman dute gehiengoaren iritzia erresistentzia iraunkorreko kutxa bat sortzearen aldeko jarrerarantz. Argi dago grebalariak beren eskarietan tinko mantentzeko babes ekonomikoa izan dela arrazoi nagusietako bat. Batez ere, miseriazko soldatek hilaren amaierara nekez iristea ahalbidetzen duten kasu askotan.

Elkartasunaren eta batasunaren ideia ere ez da arbuiagarria, erakunde osoa hilero kutxa hori bere kuotekin betetzen laguntzen ari dela jakitean transmititzen dena, gatazka bat, non kaltetuek nahitaez zerbait pertsonaltzat hartzen duten, aurrera eraman dadin.

Batzuetan, errepresioaren ondorioz sortutako kontingentziei aurre egin behar izan zaie (isunak, fidantzak edo laguntza juridiko espezializatua), eta erresistentzia-kutxak baliabide izan daitezke laguntza solidario puntuala garaiz iristen ez bada, nahiz eta, hala badagokio, bigarren lerroko beste funts juridiko edo ondare batzuk mobilizatu daitezkeen.

Baldintzak

Baina zertan gauzatu da hori guztia? Errekurtso hori abiarazteko erabakia 2022ko abenduko Kongresuan onartu zen, Canovellesen, eta honako puntu hauetan zehazten da:

• Grebak langileen ekonomia kaskarrean dituen ondorio ekonomikoak arintzen laguntzeko tresna bat da.
• Eremu konfederala du (CNT osoa hartzen du) eta bere Idazkaritza Iraunkorrak administratzen du.
• Hasierako ekarpen bat izan ezik, sindikatuen, pertsonen edo osoko bilkuretako erabakien afiliazio eta aparteko ekarpen guztien hileko kuotaren zati batekin finantzatzen da.
• Greba mugagabe guztietan erabili ahal izango da, greba partzialak edo erabatekoak izan, betiere greba orokorrak ez badira.
• CNTk bakarrik edo beste sindikatu batzuekin batera deitutako grebetan erabil daiteke.
• Erresistentzia Konfederaleko Kutxaren erabilera eskatzeko, sail sindikalek gutxienez %20ko ezarpena izan beharko dute gatazkaren eremuan, hasi aurretik.
• Tresna horren laguntza ekonomikoa grebaren 5. egunetik aurrera hasiko da jasotzen.
• Logikoa denez, sindikatuaren kuota egunean izatea eskatuko da, eta urtebetetik aurrera LGSren %100 jasoko da.
• Soldata hori ezin izango da izan greban dagoen langilearen ohiko soldata baino handiagoa.
• Aldi baterako ezintasunak tresna honen laguntza jasotzea eragozten du indarrean dagoen bitartean.
• Greba amaituta, baliabide horren onuradun izan direnek gutxienez urtebetez mantendu beharko dute CNTko afiliazioa, eta, bestela, jasotako zenbatekoa itzuli beharko dute.
• Mekanismo horren berri eman beharko da jendaurrean.