Erika Conrado CNTko idazkari nagusiarekin elkarrizketa, sindikatuak maiatzaren lehenean dituen erronkak aztertuz.
Nola egingo dio aurre CNTk maiatzaren lehenean?
Maiatzaren Lehen guztietan bezala kalean aurkituko gaituzte, nahiz eta gure agerraldi publikoa egingo dugun, CNTn lana urtearen buruan egiten dugu, ez maiatzaren 1ean bakarrik. Hala ere, langileok gaur egun dugun egoeraren aurka protesta egingo dugu. Kontuan izan behar dugu klase sindikatua garela, erosteko ahalmenaren galeraren aurka gaudela, eta hori azken urteetatik hona aurkitzen ari garela. Horren aurka gaude, eta urte osoan zehar horren aurka egiten dugu, lan prekarioaren eta lanaldi partzialaren aurka.
Era berean, kontra egin nahi dugu, katalanez "posant cara" esaten dugu, kontziliazioaren gabeziaren aurka jo nahi dugu, sektore guztietan, baina bereziki pertsonen zerbitzuen eta zaintzaren sektorean. Ardurapeko pertsonak ditugunok, adingabeak zein adinekoak izan, badakigu gero eta zailagoak direla lanaldia egokitzea, eta askoz errazagoa izan beharko lukeen arren, enpresa beti saiatzen da lanaldi-murrizketara eramaten. Nik uste dut gai honek pisu handia izango duela aurten kalean izan ditzakegun aldarrikapenetan.
Eta, jakina, krisi ekologikoaren eta gerraren aurka borrokatzen gara.
Bada, aurtengo borroka sindikalaren gakoak, nagusiki, Idazkaritza Iraunkorretik bideratuko ditugu zuzenean, Lurralde Konfederazio eta sindikatuen alde, batez ere afiliazioaren prestakuntza eta trebakuntza indartzeari dagokionez.
Gure sindikatuek dituzten baliabideak hobetu nahi ditugu, sindikatu txikiek beren ohiko zereginak egin ahal izan ditzaten, energia hainbeste gastatu behar izan gabe komunikazioa lantzen, prestakuntza-planak egiten... oinarri hori aberastu, urtearen buruan lan askoz egituratuagoa egin ahal izateko.
Era berean, oso lan garrantzitsua egin behar dugu, negoziazio kolektiboa eraman behar dugu enpresan, eta azken aldian laneko autodefentsari buruz zabaltzen ari den ideia hori alde batera utzi behar dugu, argi uzteko zer den elkarrekiko laguntza, zer den antolatua egotea, kasu honetan sindikatua den komunitate baten barruan, zeren eta elkarrekin babes hori baitugu eta indarra ematen baitigu enpresetan bizi garen egoerari aurre egin ahal izateko. Sindikatuan egotearen aldeko lana apurtzen saiatu behar dugu, gure sindikatuetan denok militante gisa egiten dugun lanari balioa emateko.
Sindikatua urtez urte hazten ari da eta gero eta ezarpen handiagoa dago lantokietan. Ba al dago hazteko helbururik?
CNTk larriki ordaindu zuen Espainiako trantsizioan Moncloako Itunen aurkako jarrera, eta oso txikituta geratu zen. 2010az geroztik izan duen hazkunde iraunkorra gizarte-egoeraren ondorio da, baina baita proiektu anarkosindikalistarekin bat egin zuten militanteen belaunaldi berri baten ondorio ere.
Urte gutxiren buruan, CNTk hamarkadetan galdutako hazkundea berreskuratu du, eta horrek gehiago iritsi nahi izatera bultzatzen gaitu. Gure helburua da CNTko sindikatu guztiak erreferente izatea beren toki-ingurunean, enpresa bakoitzeko borroka sindikalak dinamiza ditzaten, eta afiliazioan sexuen arteko parekotasuna lortu nahi dugu, eta hori lortuko dugu, gero eta borroka sindikal gehiago emakumeek gidatzen baitituzte.
Sindikatu guztiek bezala, azkenean masa kritiko hori, afiliazio-masa hori, baina masa militantea eduki nahi dugu. Jakina, afiliazioan hazte hutsak ez digu balio, baizik eta behar ditugunak; izan ere, eskuak eta burua behar ditugu elkar ulertzeko, anarkosindikalismoaren ideia haratago eraman ahal izateko. Ideia hori da: sektore gehiagotara iristea orain arte gai sindikal osoan errotuta zeuden sektoreak indartu ahal izatea, baina haratago joatea, baita beste kolektibo edo lanbide batzuetara zabaltzea ere.
Orain arte, beste kolektibo batzuetan ere ez zen halakorik egon, eta garrantzitsua zen sindikatuetan egotea. Azkenaldian ikusten ari gara, halaber, mugimendu handia dagoela sektore feminizatuetan. Ikusten ari gara langileak etorkinen ehuneko handi bat diren sektoreak ere laguntza horren bila ari direla, eta, azkenean, guztien artean babesa eman behar dugula. Une honetan lan-kontuetan kalteberagoak diren kolektibo horiei lekua ematea.
CNTk larriki ordaindu zuen Espainiako trantsizioan Moncloako Itunen aurkako jarrera, eta oso txikituta geratu zen. 2010az geroztik izan duen hazkunde iraunkorra gizarte-egoeraren ondorio da, baina baita proiektu anarkosindikalistarekin bat egin zuten militanteen belaunaldi berri baten ondorio ere.
Urte gutxiren buruan, CNTk hamarkadetan galdutako hazkundea berreskuratu du, eta horrek gehiago iritsi nahi izatera bultzatzen gaitu. Gure helburua da CNTko sindikatu guztiak erreferente izatea beren toki-ingurunean, enpresa bakoitzeko borroka sindikalak dinamiza ditzaten, eta afiliazioan sexuen arteko parekotasuna lortu nahi dugu, eta hori lortuko dugu, gero eta borroka sindikal gehiago emakumeek gidatzen baitituzte.
Sindikatu guztiek bezala, azkenean masa kritiko hori, afiliazio-masa hori, baina masa militantea eduki nahi dugu. Jakina, afiliazioan hazte hutsak ez digu balio, baizik eta behar ditugunak; izan ere, eskuak eta burua behar ditugu elkar ulertzeko, anarkosindikalismoaren ideia haratago eraman ahal izateko. Ideia hori da: sektore gehiagotara iristea orain arte gai sindikal osoan errotuta zeuden sektoreak indartu ahal izatea, baina haratago joatea, baita beste kolektibo edo lanbide batzuetara zabaltzea ere.
Orain arte, beste kolektibo batzuetan ere ez zen halakorik egon, eta garrantzitsua zen sindikatuetan egotea. Azkenaldian ikusten ari gara, halaber, mugimendu handia dagoela sektore feminizatuetan. Ikusten ari gara langileak etorkinen ehuneko handi bat diren sektoreak ere laguntza horren bila ari direla, eta, azkenean, guztien artean babesa eman behar dugula. Une honetan lan-kontuetan kalteberagoak diren kolektibo horiei lekua ematea.
Uste dut oso garrantzitsua dela azken kongresu akordioak partekatzeko gai izatea. Batez ere eskura ditugun tresnak. Afiliazioaren barruan eta kanpora begira, garrantzitsua delako funtzionatzen duela kontatzea, eta, gainera, tresna horiek ditugulako indartu ahal izateko. Adibidez, erresistentzia-kutxaren gaiarekin hor lan eta pedagogia pixka bat egin beharko genuke. Azken boladan martxan jarri diren grebak martxan daude, eta pertsonek greba horietan egin ditzakete, atzean erresistentzia-kutxa hori dutelako. Ez dela aktibatzen eta erabil daitekeela, "x" denbora afiliatua daramazunean.
Garrantzitsua da eskura ditugun tresnen pedagogia egitea, erresistentzia-kutxaren kutxa, sindikatuetan aldizka egiten diren prestakuntzak ditugu, komunikazioaren hedapena dena egingo dugu, irudi korporatiboa, sindikatuek aprobetxatu eta beren lana argitalpenak egitea ez den beste gauza batzuetara bideratu ahal izateko. Garrantzitsua da alderdi horretan lan egiteko dugun modua ezagutaraztea. Eredu sindikala, elkarrekiko laguntzan oinarritzen dena eta, horri esker, gauden tokian gaudelako eta hobetuko dugulako, azken urteetan lortu duguna, afiliazioetan gorakada nabarmena lortu dena eta horretarako lanean jarraitu dena.
Egia esan, denbora batetik hona emakumeak sindikatuan duen paperak pisua hartu du. Nik Idazkari Iraunkorraren barruan gainditu gabeko gai bat sortu nuen, figura gehiago egon zitezkeenak eta izan zitezkeenak, sindikatuaren ordezkaritzaren barruan garrantzi pixka bat handiagoa zutenak. Gainera, uste dut ez dugula soilik esango Idazkaritza hainbat emakumezko figuraz osatuta egon daitekeela kasu honetan, baizik eta, gainera, Idazkaritza Iraunkor bat garela, plurala den idazkaritza bat, adin-tarte bat baino gehiago dagoen kasuan.
Uste dut hori oso gauza positiboa dela sindikatu desberdin asko izatea, eskualde desberdinetakoak, Konfederazioaren barruan dugun aniztasunari garrantzia eman nahi zitzaion. Jakina, bakoitza bere aitarena da amarengandik, eta gauza askok batzen gaituzte, baina gauza askok bereizten gaituzte. Tokian-tokian, Granollersen, Kongresua garatu genuen, eta uste genuen garrantzitsua zela aurrerapauso bat ematea, eta hainbat aukera aipatu genituen. Niri egokitu zitzaidan koordinazio-lan hori egitea, eta hori da, azkenean, idazkaritza nagusi batek egiten duena.
Alde pertsonalago hori pixka bat landuz, zuk une hartan zergatik erabaki zenuen sindikatuan afiliatzea?
Tira, egia esan, hau ia jaiotzez esan bagenu bezala dator, nire aita afiliatuta zegoen. Orduan aitarekin joaten nintzen, zazpi urte nituen, eta Granollerseko sindikatura etortzen ginen. Garai hartan ez zegoen jarduera handirik, asko erori zelako, baina gu astero joaten ginen ureztatzera, landare txiki batzuk zeuden, landareak ureztatzen genituen...
Gogoan dut etxean beti egoten zirela zigilua zuten orriak; orduan, nire familiaren barruan egon da beti. Zu hazi egiten zara gauza eta ideia horiekin, agian zu normalean harremanetan egon zaitezkeen gainerako pertsonak baino pixka bat gehiago "errebindikatzaileak" direnak, eta hemen hasi zen Granollerseko sindikatua pixka bat hazten, eta afiliatu egin nintzen.
Tira, egia esan, hau ia jaiotzez esan bagenu bezala dator, nire aita afiliatuta zegoen. Orduan aitarekin joaten nintzen, zazpi urte nituen, eta Granollerseko sindikatura etortzen ginen. Garai hartan ez zegoen jarduera handirik, asko erori zelako, baina gu astero joaten ginen ureztatzera, landare txiki batzuk zeuden, landareak ureztatzen genituen...
Gogoan dut etxean beti egoten zirela zigilua zuten orriak; orduan, nire familiaren barruan egon da beti. Zu hazi egiten zara gauza eta ideia horiekin, agian zu normalean harremanetan egon zaitezkeen gainerako pertsonak baino pixka bat gehiago "errebindikatzaileak" direnak, eta hemen hasi zen Granollerseko sindikatua pixka bat hazten, eta afiliatu egin nintzen.
Daukagun hazia eta norantz goazen beti da gure burua ezagutaraztea, gizabanako garen aldetik, gizarte honetan, non beti daukazun bota hori gainean, eta ez zure askatasuna zapaltzen saiatzea. Edozein alderditan, bai egunero jasaten dugun lanari dagokionez, bai bakoitzak dugun lan-bizitzan zehar, hainbat gertaeratan eta intentsitate desberdinekin jasaten dugu.
Gainera, batez ere gerraren gaiarekin estrapolatzen da, sena duen pertsona baten posizioarekin, gerra txarra dela, gerra batean irabazten duen inor ez dagoela, norbaitek irabazten badu, dirua duena eta boterea duena besterik ez da izango. Joan behar duen soldadua, horrek ez du irabaziko, bere etxean dagoen eta azkenean ezer erabaki ezin izan duen pertsona, beti galduko du. Orduan, guk dugun defentsa-arma bat da: matxinada da daukagun defentsa bakarra.
Azkenean, dugun zortea edo zoritxarra da CNTn askeak garela, ez batzuekin ez besteekin bat ez gatozen ikuspegitik. Azkenean, aberatsek pobreen aurka eta manatuaren aurka hitz egiten dugu. Beraz, gure jarrera beti bera denez, batzuek gobernatu edo beste batzuek gobernatu, une honetan oraindik ere oposizio-papera da; izan ere, legeak diren guztiak, nahiz eta kasu batzuetan zenbait gauza hobetu ahal izan, ez dituzte inoiz langile-klase gisa ditugun beharrak asetuko.
Oker izendutako sindikatu nagusienek egiten dutea da egoera baretzea.
Afiliazioak izan dezakeen zeregina, langile-klaseak izan dezakeen zeregina, zeren eta, azkenean, ez baitira gonbidatuak inoiz ere parte hartzera, eta bake sozialaren alde apur bat baino ez dute egiten. Benetan, azenario eta makilkadak ematen dizkigute; espainiar gobernu hau azenario fasearena da, eta badirudi hobetzeko unea iritsiko dela, baina hobekuntza hori beti dago urrunago. Asko dago hobetzeko eta ematen digutena apurrak dira.
Zer aholku emango zenioke CNTn sartu ala ez zalantzan jartzen duen pertsona bati?
Esango nizukeena da CNTn aurkituko duzuna laguntza-espazio bat izango dela, zeiean ekintza edo enpresaren aurrean aldarrikapen motaren bat egin ahal izateko euskarria behar duenean, benetako kideak aurkituko dituela, erabat interesik gabe hor egongo direnak. Guk lan egiten dugun moduan ez dugu inor saltzen, ez baitugu ezer irabazten; orduan, askatasunetik abiatuta dugu jarrera, lehen esan dudan bezala, eta ezinbestekoa da zure egoera berean dauden edo zure egoera berean egon ahal izan diren eta erabat ulertuko zaituzten beste pertsona batzuen laguntza izatea.
Pixka bat, sektore feminizatuen eta etorkinen indize altuak dituzten sektoreen prekarizazio hain handiaren harira dator; izan ere, auzo periferikoetan bizi diren pertsonek ezin izan dute prestakuntzarik izan, edo, ondoren, gainprestakuntza jaso duten pertsonek ere ezin dute lanposturik eskuratu. Nik beti jartzen dut Maslowren piramidearen adibidea, benetan lan sindikala egin ahal izateko, aldarrikapen bat egin ahal izateko, oinarria estalita eduki behar dugu.
Borrokara bultzatuko gaituena izango da. Ezinbestekoa da, atal sindikal batek jarraitu ahal izateko, egonkortasuna izatea, eta batzuetan ikusten dugu langile batzuek ez dituztela egonkortasun horiek ematen. Sektore batzuetan txandakatze oso handia dago; adibidez, esku-hartze sozialean, plantillek ez dute irauten, eta, orduan, oso sektore zailak dira etengabeko lan-lana egin ahal izateko.
Sindikatuaren barruan, nahiz eta plantilla horiek aldatzen joan daitezkeen, komunitate hori, atal sindikal hori osatuta dagoenean, garrantzitsua da horiei eustea eta langile berriei babesa ematea.
Militatzen dugunok badakigu sindikatua ez dela soilik astean egun batean edo bitan militatzera zoazen tokia, baizik eta orduan deitzen dizula telefonoak, greba bat dagoela ikusten ari zarenean eta lankideek panfletoak banatu behar dituzunean edo norbaitek epaitegira joan behar duenean eta laguntza behar duenean eta interpretea behar duenean. Hori guztia militantzia da, eta tira, ze zorte handia dugun pertsona askok beren bizitzako hainbeste ordu ematen dituztela behar duten besteei euskarria ematen. Hori da funtsean: burua ez makurtzea eta gurea dena erreklamatzea.
Esango nizukeena da CNTn aurkituko duzuna laguntza-espazio bat izango dela, zeiean ekintza edo enpresaren aurrean aldarrikapen motaren bat egin ahal izateko euskarria behar duenean, benetako kideak aurkituko dituela, erabat interesik gabe hor egongo direnak. Guk lan egiten dugun moduan ez dugu inor saltzen, ez baitugu ezer irabazten; orduan, askatasunetik abiatuta dugu jarrera, lehen esan dudan bezala, eta ezinbestekoa da zure egoera berean dauden edo zure egoera berean egon ahal izan diren eta erabat ulertuko zaituzten beste pertsona batzuen laguntza izatea.
Pixka bat, sektore feminizatuen eta etorkinen indize altuak dituzten sektoreen prekarizazio hain handiaren harira dator; izan ere, auzo periferikoetan bizi diren pertsonek ezin izan dute prestakuntzarik izan, edo, ondoren, gainprestakuntza jaso duten pertsonek ere ezin dute lanposturik eskuratu. Nik beti jartzen dut Maslowren piramidearen adibidea, benetan lan sindikala egin ahal izateko, aldarrikapen bat egin ahal izateko, oinarria estalita eduki behar dugu.
Borrokara bultzatuko gaituena izango da. Ezinbestekoa da, atal sindikal batek jarraitu ahal izateko, egonkortasuna izatea, eta batzuetan ikusten dugu langile batzuek ez dituztela egonkortasun horiek ematen. Sektore batzuetan txandakatze oso handia dago; adibidez, esku-hartze sozialean, plantillek ez dute irauten, eta, orduan, oso sektore zailak dira etengabeko lan-lana egin ahal izateko.
Sindikatuaren barruan, nahiz eta plantilla horiek aldatzen joan daitezkeen, komunitate hori, atal sindikal hori osatuta dagoenean, garrantzitsua da horiei eustea eta langile berriei babesa ematea.
Militatzen dugunok badakigu sindikatua ez dela soilik astean egun batean edo bitan militatzera zoazen tokia, baizik eta orduan deitzen dizula telefonoak, greba bat dagoela ikusten ari zarenean eta lankideek panfletoak banatu behar dituzunean edo norbaitek epaitegira joan behar duenean eta laguntza behar duenean eta interpretea behar duenean. Hori guztia militantzia da, eta tira, ze zorte handia dugun pertsona askok beren bizitzako hainbeste ordu ematen dituztela behar duten besteei euskarria ematen. Hori da funtsean: burua ez makurtzea eta gurea dena erreklamatzea.
