CNT sindikatuak behin baino gehiagotan aldarrikatu du 50 langile horien baldintza eta eskubideak errespetatu daitezen, gainontzeko lankideekin egiten den bezala, bai azaroan, bai aurtengo martxoan zein uztailean ere. Hilabete honetan Aldundiak kaltetuetako bati erantzun dionean, zera alegatu du: «praktiketako funtzionarioei ez zaiela inolaz ere eskubide hori aitortzen», poltsa urtean erabiltzekoa dela eta ez dela urtetik urtera mantentzen, «ez baliatzeko arrazoia edozein izanda ere».
Administrazio Publikoaren jarrera horrek egoeraren larritasuna areagotzen du, eskubide urraketa honen erantzukizuna beraiena baita soilik. Aldundia bera izan da hamar hilabetez prozesua atzeratzen ibili dena, erantzunik eman gabe. Esan bezala, praktikaldia legez harago luzatu du, txandak osatzeko doako lan-guardia osoak lortuz.
CNTk bere aldarrikapen eta jarduketekin jarraituko du eragindako langileen eskubide guztiak aitortuta gera daitezen.
Argazkiaren iturria: BFA
EAEko sektore publiko osorako urriaren 25eko eta abenduaren 19ko greba-deialdiaren aurrean, CNTNk uste du lan-baldintzak duintzeko ezinbestekoa dela sektore publikoko langile guztiak mobilizatzea.
2021eko apirilaren 30eko aurreko greba sektorialetik, sindikatuek eskatzen zutena, ez da lortu. CNTren kasuan, gainera, behin-behinekotasunaren abusua salatu genuen sektore publiko osoan, eta azpikontratatutako eta pribatizatutako sektoreen publifikazioa eskatu zen, enpresentzako onura baino ez baitira, lan-baldintza okerragoen eta herritarrei zerbitzu okerragoa ematearen kontura.
Grebarako arrazoiak areagotu baino ez dira egin. Erosteko ahalmenaren galeraz ari gara. Administrazioak ezabatutako lanpostuak betetzen ez dituzten oposizioekin kronifikatzen eta makillatzen den behin-behinekotasuna. Plantillen osasun mentala arriskuan jartzen duten lan-kargak, zerbitzu publiko okerragoaren kontura. Administrazioaren baliabideak eta konponbideak murriztea, ezkutuan pribatizatzeko. Eta zerrenda amaigabe batekin jarrai genezake...
Funtsean, zerbitzu publikoen kalitatea dago jokoan, langile klasearenak baitira. Hezkuntza publikoa, osasun publikoa, kalitatezko zerbitzu publikoak. Langileen eta herritarren esku egotea. Izan ere, botere publikoek egiten duten okertzea gutxi batzuen onurako da; izan ere, erabakiak hartzen dituen klaseak ez du inoiz zerbitzu publiko horien narriadura jasango: klase horrek mediku-aseguru pribatua, hezkuntza pribatua edo itunpekoa du, eta abokatu-langelak, Administrazioarekin hitz egin behar dutenean esku hartzen dutenak. Sakoneko gatazka, bistaratu nahi duguna, zer zerbitzu publiko eredu nahi dugun da. Eta, CNTtik, langileriarentzat izango den bat nahi dugu, klaseak berak erabaki eta kudeatuko duena.
Horretarako, beharrezkotzat jotzen dugu sektore publikoko langileak mobilizatzea. Sindikatu deitzaileek soldata, enplegu, lan-osasun eta abarren inguruan planteatzen dituzten aldarrikapenak gutxienekoak direla iruditzen zaigu. Baina, era berean, gutxieneko horiek lortzeko, lantokietara eztabaida eta hausnarketa berriro eraman behar dira, informazio-batzarraren eredua gaindituz. Batzar horretan ez dago plantillaren proposamenik, eta langileen parte-hartzea berraktibatu beharko da, bi greba-egunak eta aldez aurreko kontzentrazioren bat egitetik haratago.
Arrazoi asko daude sektore publikoko langileok gelditu eta kalera ateratzeko; bi greba-egun horiek handoagoa den hasiera batean bihur dezagun: baldintzak hobetzea. Irabaztea.
Argazkiaren iturria: Irekia
Elkartasun-printzipioa oinarri hartuta, erakundearen gehiengoak tresna berri bat sortzea erabaki du, ezarpen- eta ordezkaritza-estrategiak indartzeko. Urte askotan erresistentzia funtsak sortu dira (eta sortzen jarraitzen dira) enpresa handi eta txikiekin izandako gatazketan, errepresio-kasuetan edo kaltetutako pertsonekin izandako hondamendi-egoeretan. Erabaki horren bidez, ez dira funtsak biltzeko ekintza horiek ordeztu nahi izan, baizik eta egoera jakin batzuetan grebak ahalbidetzea, sindikatuak aurrera egin dezan, desberdintasunak, legezkontrakotasunak edo, are, burua sartzea lortu dugun enpresetan hobekuntzak zuzentzeko.
Historia pixka bat
Erresistentzia-kutxak sortzeko ideia elkartasun historikoaren tradizioan kokatzen da. XVIII. mendearen amaieratik aurrera, lehen langile-elkarteak sortu zirenetik, kontingentzia askotara bideratutako lehen «erresistentzia-kutxak» jarri ziren martxan Ingalaterran. Gaur egun imajinatu ere egiten ez dugun prekarietate-egoera batean greban zeuden langileei eusteko ez ezik, gaur egun Estatuak betetzen dituen gutxieneko prestazioen kargu ere egiten ziren. Langabeziari, gaixotasunagatiko bajari eta horrelako beste kontingentzia batzuei laguntza- eta sorospen-elkarteek aurre egiten zieten, inolako diru-sarrerarik ez izatean erabateko pobrezia gerta ez zedin zorte txarreko kolpe oro, edo produkzioa protestatzeagatik edo gelditzeagatik izandako edozein errepresio. Duela gutxi arte, hil arte edo pertsona adinagatik ahulduta lan egiteko gai ez zen arte lan egiten zen, eta, beraz, funts edo kutxa horiek ere jasaten zuten erretiroa. Langileen erakundeetan elkartasuna den zutabe hori besarkatuz, horrelako mekanismoak jarri ziren abian.
Horrelako praktiketan, beste urrats bat patronalaren jarrerekin bukatzeko bideratutako funtsak sortzera etorriko litzateke, lanik egin gabe eta, beraz, ekoitzi, garraiatu eta zerbitzatu gabe eutsiz. Hasieratik ikusi ahal izan zen, halaber, enpresarien arteko elkartasun-praktika hori bera, beren sozietate propioekin, greben aurkako borroka-funts propioekin, matoiak eta pistolariak kontratatzearekin edo, besterik gabe, haien ondorioak desegitera etorritako eskirolak kontratatzearekin. Pinkerton famatuetatik hasi eta Bartzelonako pistolerismora, nazioarteko zerbait izan da dirua erabiltzea legezko eta legez kanpoko baliabide guztiez hornitzeko, soilik arbuiagarriak edo erabat kriminalak, patronalaren esanetara egon direnak, edo hark eskuzabal hedatuak, bizitzaren aldeko borrokaren joko-taulan.
Langile-gizarte primitiboei eman zitzaien egituraketa eta bateratze handiagoan sartu gabe, horiek beti eztabaidatu zuten funts ekonomiko egonkorrak sortzeko aukerari buruz, lan-baldintza duinen aldeko borrokaren ondoriozko grebak eta errepresaliak jasateko, nahiz eta duela gutxi sindikatu batzuek sindikalismoaren aurrerapena bideratzeko tresna iraunkor gisa finkatzen dituzten.
"Estrategiari lotzen zaionean eta oso erabilera-baldintza zehatz eta kontrolatuak ematen zaizkionean, baliabide hori erabiltzeko ideia gatazkaren eraikuntzan eta konponbidean parte hartzeko ideiarekin lotu nahi da nahitaez, horretan dirua laguntza bat gehiago baino ez baita, ezta nagusia ere".
Askotariko jarrerak eta beldurrak
Eta zein izan dira erresistentzia-kutxen inguruko jarrerak? Sindikatuak egiten dituen grebetarako erresistentzia kutxa iraunkor bat eraikitzea planteatu den guztietan, sutsuak eta kontrakoak izan dira. Izan ere, azken Kongresu hori arte ez zen hura ezartzea onartu, baina ez zen proposatzen zen lehen aldia.
Batzuetan, funts horiekiko nolabaiteko mendekotasun ekonomikoaren beldur izan dira gatazkak aurrera eramateko, ideiak zehaztearekin patronalarekiko liskarrari helduko zion militantzia kontziente bat sortzeko kezkaren kaltetan.
Beste kezka bat epe luzera eusteko gaitasuna izan da, eta une jakin batean, afiliazioaren hazkunde egokirik gabe, greben gailur batek funtsa deskapitalizatu ahal izango balu, gatazkak lehenetsi beharko lituzke eta Erakundean mesfidantzak eragin.
Barne-tentsioak gerta daitezke, halaber, diruari egiten zaion kudeaketaren arabera, eta sindikatu osoari modu gardenean nola erabiltzen zaion azaltzeko moduaren arabera, txosten egokiekin. Batzuetan, Estatua arazoak sortzen saiatu da hori martxan jarri duten sindikatuei, teorian edozein ordainsarik berekin dakartzan zerga-betebeharren bidez.
Erresistentzia-kutxa horiek erabiltzearen beldur ere izan dira, kanpoko irudi negatiboa eman baitezakete grebarekin elementu fribolo gisa, edo langileak ez baitu inolako ahaleginik egiten soldata murriztu ez zaiolako.
CNTk ez du egoera horrela ikusi, eta kontuan hartu du erresistentzia-kutxa hori erabiltzeak oso urrun egon behar duela zerbitzu baten ikuspegitik edo, besterik gabe, norbaitek afiliatzean duen abantailatik. Aitzitik, estrategiari lotzen zaionez eta erabilera-baldintza oso zehatz eta kontrolatuak ematen zaizkionez, militantzia behartu nahi da baliabide hori erabiltzearen ideia gatazkaren eraikuntzan parte hartzearen ideiarekin uztartzera eta hura ebaztera, non dirua laguntza bat gehiago baino ez den, ezta nagusia ere.
Beste gogoeta batzuek ere eraman dute gehiengoaren iritzia erresistentzia iraunkorreko kutxa bat sortzearen aldeko jarrerarantz. Argi dago grebalariak beren eskarietan tinko mantentzeko babes ekonomikoa izan dela arrazoi nagusietako bat. Batez ere, miseriazko soldatek hilaren amaierara nekez iristea ahalbidetzen duten kasu askotan.
Elkartasunaren eta batasunaren ideia ere ez da arbuiagarria, erakunde osoa hilero kutxa hori bere kuotekin betetzen laguntzen ari dela jakitean transmititzen dena, gatazka bat, non kaltetuek nahitaez zerbait pertsonaltzat hartzen duten, aurrera eraman dadin.
Batzuetan, errepresioaren ondorioz sortutako kontingentziei aurre egin behar izan zaie (isunak, fidantzak edo laguntza juridiko espezializatua), eta erresistentzia-kutxak baliabide izan daitezke laguntza solidario puntuala garaiz iristen ez bada, nahiz eta, hala badagokio, bigarren lerroko beste funts juridiko edo ondare batzuk mobilizatu daitezkeen.
Baldintzak
Baina zertan gauzatu da hori guztia? Errekurtso hori abiarazteko erabakia 2022ko abenduko Kongresuan onartu zen, Canovellesen, eta honako puntu hauetan zehazten da:
Osakidetza desegiteko testuinguru batean, Ahoztar Zelaietaren ikerketa-lan honek Tolosako Asuncion klinikaren historia ezagutzera ematen du, zerbitzuen itunak EAEko osasun-sistema publikoaren krisian izan duen eraginaren erakusgarri. Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak diru publiko ugari injektatu du klinika pribatu horretan, eremu osorako erreferentziazko osasun-zentroa baita, ustelkeriak eta ate birakariek zipriztindutako negozio batean. Tolosaldea Osasun Publikoaren Alde, TOPA plataformaren hitzaurrea du liburuak. Plataforma hori Osakidetzaren kolapsoagatik protesta egiteko hainbat plataforma egiten ari diren marea zuriaren parte da.
Ekitaldia urriaren 9an izango da, 19:00etan, La Bolsan (Pilota kalea 10, Bilbo)
Urriaren 11n greba deitu da UPV/EHUn bertako irakasle eta ikertzaileen lan-baldintzen prekarizazioa gelditu eta iraultzeko.
Deialdia egin duten sindikatuen aldarrikapenak, UPV/EHUko CNTko afiliatuok babesten ditugunak honako hauek dira:
Sindikatu honen ustez, UPV/EHUko langileok urteak daramatzagu egoera kritikoan, eta Unibertsitate Sistemaren Lege Organiko (LOSU) berriarekin egoera honek okerrera egingo du. Okertze horrek ez die soilik prekarioenei eragingo, Irakasle eta Ikertzaileak (IIP), ikasleak eta hauek jasotzen dute prestakuntzaren kalitateari ere eragingo dio. Horrez gain, LOSUk zalantzan jartzen du nahi dugun unibertsitate publikoaren eredua.
Hori dela eta, CNTn afiliatuta dauden UPV/EHUko langileok mobilizazioetan eta greban parte hartuko dugu, eta gainerako langileei mobilizazioekin bat egiteko deialdia egiten diegu.
Bihar, irailak 22, Hannoverren (Alemania), ICL-CITek beren II. Kongresua egingo du, eta bertan eztabaidatuko dira munduko langileria kezkatzen duten gai nagusiak.
Mundu osoko anarkosindikalistak eta sindikatu iraultzaileak Lanaren Nazioarteko Konfederazioaren bigarren biltzarrean bilduko dira. Biltzarra Parman sortu zen 2018an. ICL-CITek behetik gora antolatutako klase-sindikatuak biltzen ditu, lan-baldintzak eta soldatapeko lana gizarte-sistema zabalago baten parte direla uste dutenak.
Pentsio-sistemen etorkizuna, ingurumenaren babesa eta klase borrokarekin duen lotura, osasun-sistema publikoen etorkizuna eta osasun-laguntza unibertsala bezalako gaiak eztabaidatuko dira, baita Myanmar eta Rojavarekiko elkartasuna ere.
ICL-CITen batez ere Alemania, Italia, Polonia, Espainiar Erresuma, Erresuma Batua, Irlanda eta Greziako sindikatuak daude ordezkatuta, baina Argentina, AEB eta Kanadako erakundeak ere bertan izango dira.
Kongresuaren agenda nagusiarekin batera, honako eztabaida hauek garatuko dira: nazioarteko logistikaren sektorea zenbateraino izan daiteke ekintza-eremu mugaz gaindiko lan sindikalerako?
Horrela, ICL-CITek nazioartean are gehiago hedatu nahi du etorkizunean, eta erakundearen barruan sindikatu gehiago batzea onartu nahi du.
Parte hartzen duten erakundeak:
Erakunde behatzaileak:
Bilboko Zerbitzu Juridikoek, edozein hezkuntza mailatako irakaskuntzan LAPari buruz hitz egingo digute. Lanbide honetan istripuak gertatzeko arrisku handirik ez dugula pentsatzen dugun arren, alderdi fisiko eta psikologiko asko zaindu behar diren lanbide bat da. Horregatik, CNT Irakaskuntzak irakasle gisa lan egiten duten EAEko afiliatu guztiak gonbidatzen ditu prestakuntza-tailer honetan parte hartzera. Lankideen esperientziak ikasteko eta partekatzeko aukera paregabea da.
Prestakuntza bi saioetan egingo da. Irailaren 21ean eta 28an izango dira, osteguna, 18:00etatik 20:00etara.
Prestakuntza antolatu ahal izateko, izena emateko epe muga irailaren 14a izango da. Izena emateko Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. e-postara idatziz egingo da, hurrengo informazioa helaraziz:
Nafarroan, ehungintzak "lan-baldintza bereziki prekarioak" ditu, zentral anarkosindikalistak adierazi dutenez. Duela gutxi, Arneactivek Artabian duen lantokian, "plantillaren zati bat antolatzen hasi zen, langile guztientzako soldata-hobekuntza lortzeko". Enpresak berehala iragarri zuen, ziurrenik, arrazoi objektiboengatik kaleratuko zituztela, "antolatzen ari zirenekiko mehatxu eta errepresalia argia", CNTtik salatu dutenez.
Mehatxu hori berehala gauzatu zen hobekuntza kolektiboak lortzeko gehien mugitzen ari zen langileetako bat kaleratuta. Kasu honetan, kaleratzea ez zen arrazoi objektiboengatik egindako kaleratze gisa ere gertatu, baizik eta "diziplinazko kaleratze gisa, argi eta garbi iruzurrezkoa", adierazi dute sindikatutik.
Puntu horretan, langilea CNTra hurbildu zen, eta, gertakariak aztertu ondoren, sindikatuak "uste izan zuen egoera oso larria zela, banakako eta, aldi berean, taldeko errepresalia bat zelako lan-baldintza duinen alde antolatzen ari zirenekiko". Horri gehitu behar zaio kaleratutako langileari zenbatekoak zor zaizkiola.
Irailaren 8an elkarretaratzea egingo da gertatutakoa salatzeko.
"Enpresaburuak askatasun osoz sentitzen dira esplotazioaren aurrean etsitzen ez duten langileen aurka horrelako errepresaliak egiteko", azpimarratu dute zentral anarko-sindikalistak. Arneactiveren abusuak publikoki salatzeko eta enpresak lankide kaleratuarekin zor dituen kopuruak ordain ditzan lortzeko, CNTk gatazka hasi du Arneactiverekin. Langileriaren indarra elkartasuna da!
CNTk helarazi du bere jarrera ERTE honen aurrean. Tubos Reunidos enpresak, Amurrion (Araba), neurri hau irailetik eta 2024ko otsailera arte aplikatuko du. 2022an TRGren irabaziak 43,5 milioi eurokoak izan ziren eta 2023ko lehen seihilekoan 50 milioiko irabazi garbiak izan ditu.
CNTko sail sindikalak argudiatu du enpresa oso ibilbide-orri oldarkorra mantentzen ari dela plantillarekin. "Enpresa egutegietan aldaketak ezartzen saiatzen da, prozedurei jarraitu gabe. Aldi baterako lan-erregulazioak aplikatzea, sindikatu-atalei edo langileei legezko epeetan jakinarazi gabe. Egoerak erantzun sindikal bat merezi du, enpresaren gehiegikeriei aurre egiteko. Guk aberastasuna sortzen dugu eta gogoratu egin behar dute ", azaldu du CNTko sail sindikalak.
Tubos Reunidosek lan hitzarmena berritu berri du, 2027ra luzatzen dena, eta, horrela, milioi askoko laguntza publikoak jasotzeagatik eskatzen den bake soziala lortu du. "Hitzarmenaren negoziazioa ez da zorrotza izan bizi dugun errealitatearekin. Pisu handiagoko gaiak aldarrikatu behar ziren ", adierazi du saileko bozeramaileak.
UGTk, LABek eta CCOOk sinatu dute hitzarmena, hainbat erreferendum egin eta gero, eta tentsio handia izan dute batzarretan. "Tubos Reunidosen kontzienteki mugatzen eta ixten dira sindikalismo paktistatik bereizten diren ikuspegi sindikalak, jarrera kontserbadoristetatik negoziatzen dutenak" nabarmendu du ordezkari sindikalak.
Sindikatuaren esanetan, lan sindikalak etengabea izan behar du, eskubideak mantendu behar ditu lantokiko zeregin sindikal batetik. "Oinarrizko sindikalismoa indartzea antolatzeko eta jarduteko modu berri baten alde egitea da", azpimarratu dute CNTtik.
Argazkiaren iturria: EITBmedia
Zentral anarkosindikalistaren arabera, aldeko txostena eta ospitalean irekitako dinamika berria garaipen handiak dira langileentzat, "lan-baldintzek aspaldi utzi baitzioten lehentasuna izateari, erabakiak hartzen dituzten karguei ez baitiete kalitatezko zerbitzua ematea helburu", adierazi du CNTk.
2022an, Gurutzetako Langileen Asanbladak lan bat hasi zuen, CNTren aholkularitzarekin, laneko arriskuen prebentzioaren ikuspegitik lan-baldintza txarrak ikusi ahal izateko, lan-baldintzei eta "burn out"-aren prebalentziari buruzko inkesta bikoitza eginez, Gurutzetako Ospitaleko Larrialdietako langileak ziren kolektibo objektiboari zuzendua. Lan hori izan da OSALANek egindako txostenaren abiapuntua.
Gero, Osakidetzako sail sindikalaren babespean, Ospitaleko Zuzendaritzarekin biltzea lortu dute. Zuzendaritzak azalpenak eman behar izan ditu, eta Arrisku Psikosozialen Ebaluazioa berrikusi behar izan dute. "Gertaera horren benetako garrantzia", adierazi du CNTk, "Gurutzetako larrialdietako osasun-langileen talde handi batek, bere borondate hutsarekin, Gurutzetako ospitaleko zuzendaritza eta LAPeko sindikatu-arduradunak esertzea lortu du, ordezkatuta egon diren bilera batean".
Ez da ahaztu behar, azkenik, osasun-langileak, beraien borrokarekin, publiko, unibertsal eta doakoa den osasun-zerbitzua pribatizatu nahi dutenen aurrean, amore ez emateko bermerik onena izan direla: haien borrokak guztion osasuna babesten du.