Nazkatuta gaude zainketen erantzukizuna erabat eta baliabiderik gabe jasateaz. Nazkatuta gaude sektoreak feminizatzen dituen lanaren banaketa sexualaz, prekarioagoak eta ikusezinagoak bihurtzen gaituzten lanetaz (garbiketa, elikadura, soziosanitarioa, irakaskuntza, etab.), sistema hau martxan mantentzeko ezinbestekoak diren arren.

Dagoeneko 2 urte dira Covid-19ren pandemia kudeatzen, eta denbora horretan behin eta berriz frogatu da krisi bakoitzak gogor jotzen dituela emakumeak.

Gainezka gaude, eta nazkatuta gaude, soldata arrakalak dakarren desberdintasunetan  aldaketarik ikusi gabe jarraitzen dugulako, desberdintasun hauek emakumeen prekaritatea eta kontratazio falta areagotzen jarraitzen dutelako. Izan ere, emakumeok soldatarik gabeko eszedentzia gehiago hartzen ditugu zainketez arduratzeko, eta gu gara, muturreko kasuetan, lan-merkatuan ez sartzea erabaki dugunok, mendekotasuna duten pertsonei eta gure ardurapeko adingabeei laguntzeko. Pandemia hasi zenetik, azken egoera horretan dauden emakumeen kopurua 150.000 pertsonetan igo da.

Hori guztia, gainezka egiteaz gain, pobretu egiten gaitu.

Telelanak, lan-esparruan pandemiaren aurrean konponbidea ematen zuenak, txanponaren beste aldea erakutsi digu. Gizonek baino gehiago gureganatzen baitugu, eta horrek zaintzaile gisa egiten dugun lana areagotu eta gure enplegu-sustapenean eragiten baitu. Garrantzitsua da ikustea hemen enplegu-arraila ez ezik, klase-eten bat ere badela. Eta horrek ere gainezka egiten digu.

Kontratuen partzialtasuna askoz handiagoa da emakumeongan gizonetan baino.

Guk egiten ditugu zaintzarekin zerikusia duten lan gehienak, eta gure lanaldia murrizteko beharra ikusten dugu, ordaindu gabeko lanaren arduradun izateko. Gainera, lanean ari diren emakume guztietatik, ehunekorik handiena (%29,0) jatetxe-arloko zerbitzu, zerbitzu pertsonal, babes eta salmenta sektoreei dagokio. Gizarteak badaki lan horiek feminizatuta egoteaz gain, kontratazioan iruzur egiten dela: lanaldi partzialak egiten lan jardunaldi osokoak direnean, etab.

Bertan bizi diren emakume migratzaile gehienak langabezian daude edo ez dute lan kontratu erregularizaturik, gainera, asko dira egoera administratibo irregularrean daudenak. Emakume horiek jasaten duten lan-esplotazioarekin amaitu behar da. Hauek ez dute egoera salatzen, kanporatuak izateko beldur direlako, eta Gobernuari euren egoera erregularizatzeko eskatu behar zaio.

Etxeko Langileen Erregimen Berezia esklabista da, ez du langabezia-prestaziorik jasotzeko eskubiderik, eta ez du lan-arriskuen prebentzio legerik. Kaleratzea aurreabisurik eta kalte-ordainik gabe egiten da, kaleratzearen beldur izateagatik bajak edo baimenak eskatzeko ezintasuna kontuan hartu gabe. Ez dago kaleratze ilegal baten ondoren berriz onartzeko eskubiderik, gainerako sektoreetan bezala.

Ezin dugu ahaztu lantokietan emakume langileek jasaten dituzten tratu txarrak eta abusuak.

Zer esan gure pentsioen lapurretaz? Gobernuak, “historiako aurrerakoiena”, ministerio sindikalekin batera, saltzen digun lorpena pentsioen balio-handitzearen iruzurra besterik ez da, pentsio-sistema publikoaren pribatizazioan beste urrats bat izanik. Milioika etxek ozta-ozta irauten badute emakume baten pentsioarekin, dela erretiratua, dela alarguna, dela ezintasunagatik; urte arteko KPIa (%5,6) erabili beharrean, batez besteko KPIa hartzen dute (%2,5). Eta ez aurten bakarrik, ahaztu dezagun azken urteotan galdutako maila berreskuratzeaz.

Lan-hitzarmenei dagokienez, apaizaren semeak apaizari osaba.

Ez dute uste alarguntza-pentsioaren koefizientea %100ean handituko denik, baina askori ez zaie onartzen %60 ere, hau da, miserian jarraitzea.

Pentsio-sistema publikoaren aurkako beste erasoa enpresa-plan pribatuak dira. Hitzarmenak baztertzearen pareko dira, baina okerragoa: negoziatzeko gaitasuna ahultzen dute, kontrol publikotik ihes egiten dute, usteldu egin daitezke eta sistemako diru-sarrerak murrizten dituzte.

Guztiok gara edo izango gara pentsiodunak.

Pentsio duina jasotzeko, gure eskubide kolektiboen alde borrokatu behar dugu gaur, independentzia ekonomikoa zailtzen duten diskriminazioen aurka. Gaur egun pairatzen dugun lan oinazealdiak pentsio okerrago bat ekarriko digu.  Langileen pentsioen arazoa gainerako lan eta bizi baldintzekin lotuta dagoela jabetzea aurrera egitea da

Hori gutxi balitz, urak gainezka egiteko falta zen tanta: “lan-erreforma” berri bat, ezer aldatzen ez duena. Behin-behinekotasuna oraindik ez da konpondu, nahiz eta edertu nahi izan, aldi baterako izaerarekin lotuta dauden kontratuei «mugagabe» deituz, kaleratzeen arrazoiak eta kalte-ordainak ukitu gabe. Azpikontraten eta langileen kanporatzearen auzia ere ez da ebazten, horien ondorioak kellyak bezalako sektore prekarizatuek jasango baitituzte.

Emakumeek jasaten ditugun berdintasun ezak eta diskriminazioak egiturakoak dira, egungo sistema kapitalista eta patriarkalaren ondorio zuzenak. Sistema horrek indarkeria eta eskura dituen baliabide guztiak erabiltzen ditu ezarritako gizarte-ordenari eusteko, eta, hala, sistemaren egiturek eta botere-harremanek bere horretan jarraitzea lortzen da.

Gainezka gaude, nazkatuta gaude eta, batez ere, antolatuta gaude.

Egunero aurre egin behar diegun desberdintasunei aurre egiteko, CNTrekin indartu egiten gara.

Inguratzen gaituen errealitateaz jabetzen gara, gaur egungo sistema honetan bizirik irauteko ditugun zailtasunen jakitun gara; bizirik irautea edo gaizki bizitzea, emakume askorentzat eguneroko bizitza bizirik iraute hutsa baita.

Bizitzeko duin diren bizitzak izan nahi ditugu, eta horretarako elkar egon behar dugu. Eta ez Estatu honetan bakarrik; ezin dugu ahaztu munduan zehar milioika emakume egunero borrokan daudela gauzak aldatzeko.

Hemendik, anaitasunez, agur bero bat bidaltzen diegu tiraniaren zurruntasunak pairatzen dituzten ameslari eta borrokalari guztiei: Myanmar, Bangladesh, Marokoko lantegietako emakume langileei… Lagun kurduak, zapatistak, afganiarrak… eta hemen aipatzen ez ditugun guztiak, egunero gogoratzen zaituztegu.

Gure aniztasunetik eta baldintzetatik, klase bera gara, eta bat egiten dugu.

Askotarikoak gara, eta horregatik jartzen dugu mahai gainean era guztietako gizarte-, lan- eta hezkuntza-zapalkuntzak ezabatzeko proposamena, denok baikara baliotsuak; gure bizipenak eta jakinduria batuko ditugu, jasaten ditugun berdintasun eza guztiei aurre egiteko eta gizarte bidezkoagoa lortzeko.

Emakume antolatuak gara, eta ustiapenaren aurka borrokatzen gara, zainketei garrantzia emanez eta elkarri lagunduz mundu berri bat eraikitzeko.

Mundu anarkista bat, baina, batez ere, feminista, gaur eta beti emakumeek gizartean egiten ditugun ekarpen nagusiak onartzen dituena.

Gainbeheraren aurrean, uholde anarkofeminista.

• Nafarroako Osasun Plataformak otsailaren 18rako deitu duen manifestazioarekin bat egin du CNTk
• Mobilizazio horren helburua da osasun-sistema publikoa eta bertako profesionalak eta erabiltzaileak defendatzea, pandemia bizi ondoren, gabezia guztiak agerian geratu baitira.

LAB, ELA, CCOO, ESK, Steilas, CGT, CNT eta Solidari sindikatuek babesa eman diote Nafarroako Osasun Plataformak ostiral honetarako Nafarroako hiriburuan deitu duen manifestazioari. Manifestazioa 19:00etan aterako da Baluarte plazatik. "Covid 19ak eragindako osasun-krisiak aurrekaririk gabeko gizarte-aldaketa ekarri du, oro har, eta osasunaren esparruan, bereziki. Agerian geratu dira egiturazko sistemaren akats batzuk, Osasun Publikoko langileak soken aurka jartzen dituztenak, eta lan-baldintzak murrizten dituztenak, zerbitzu eta arlo askotan zainketetan kalitatezko arreta eta pazienteari gutxieneko segurtasuna ematea eragozten diena ", adierazi dute agerraldian.

Sindikatuek uste dute Foru Gobernuak kontuan hartu beharko lituzkeela martxa horretara eramango dituzten hainbat aldarrikapen. Plantillaren dimentsionamendua eta egonkortzea eskatzen dute, zerbitzu askotan behin-behinekotasun tasa handiak eta saturazioa saihesteko; aldi baterako langileen eta kontraten kontratazioa duintzea; karrera profesionalean sartzeko diskriminazioak amaitzea; gaur egun Nafarroako Mutuara kontingentzia arruntak estaltzeko bideratzen diren funts publikoak erakartzea; eta baliabide publikoak optimizatzea, aparteko jardueretan produktibitateetan ordainketa handiak egitea saihestuz. Era berean, Osasun Sailak Lehen Mailako Arreta hobetzeko hitzemandako neurriak ezar ditzala eta neurri horiek argituko diren data zehatzak iragar daitezela eskatu dute.

Mobilizazioa ostiral honetan izango da, 19:00etan, Iruñeko Baluarte plazan.

• CNTk beste garaipen bat iragarri du Limpiezas Lombiden
• "Enpresak langilearen aurkako neurriak hartu zituen, baita bezeroen aurrean difamatu ere", adierazi du zentral anarkosindikalistak

CNT sindikatuak iragarri duenez, “Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegiak ekainaren 8an emandako epaiak berretsi egiten du gure ordezkariak enpresan jasan duen eta sindikatu honek askotan salatu duen oinarrizko eskubideen urraketa”. Aipatutako epaiak berretsi egiten du Limpiezas Lombidek “urratu egin duela benetako babes judizialerako langile demandatzaileak duen oinarrizko eskubidea, hau da, enpresaren aurrean akzio judizialak edo uziak egikaritzeko eskubidea, kontratatutakoaren gainetik benetan egiten ari zen lanaldia aitortzearekin lotutako eskubideak erreklamatzeko”.

CNT sindikatua pozik agertu da EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren epaiarekin, “CNTko Sail Sindikalaren garaipena baita, Limpiezas Lombideren errepresio-ahaleginen aurrean, CCOOk eta ELAk enpresan dituzten ordezkariek jarritako oztopoen gainetik”.

Gatazkaren sorburua CNTko Sail Sindikalak langileen lanaldiari buruz egindako erreklamazio bat da, esleituta duten lan-kargarekin bat ez datorrena. “Lan Ikuskaritzak sindikatuaren eta enpresaren artean egindako ordutegi-erregistroa egiaztatzen duen akta bat izan arren, hitzartutakoa bete beharrean, enpresak gure ordezkariak lan egiten duen auzo-komunitateei gutunak bidali dizkie zerbitzuaren prezioaren igoera iragarriz, baita langileak enpresari bere erreklamazioekin xantaia egiten diola esanez ere”, salatu du zentral anarkosindikalistak. Horri dagokionez, lan-arloko aretoak adierazi du gutun horiek “enpresak auzi-jartzailearen eskaerei emandako erantzuna izan zirela, eta, zeharka bada ere, lanaldia murrizteko erabakia eragin duela, jabekideen erkidego batzuen garbiketa-kontratuak hutsaltzearen harira”.

Horregatik guztiagatik, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak Limpiezas Lombide zigortu du enpresak bidalitako gutunen ondorioz bizilagunen erkidegoetan izandako bajen ondorioz murriztu zitzaion lanaldia itzultzera. CNT sindikatuak azpimarratu duenez, “Nahiz eta epai hau oso garaipen garrantzitsua izan sail sindikalarentzat, beharrezko ekintza sindikalekin eta judizialekin jarraituko dugu Limpiezas Lombidek bere langileen eskubideak errespetatzen dituen arte”.

• Urtarrilaren 8an mobilizazioak egingo dira presoen eskubideen alde
• Elkarbizitzarako. Bakerako. Etxerako BIDEAN lelopean, CNT giza eskubideen, bizikidetzaren eta preso, iheslari eta deportatuen auziari irtenbidea ematearen alde agertu da

Urtero, urtarrilaren hasieran, manifestazio jendetsua egiten da Bilbon, "presoen egoerari irtenbidea ematea eskatzen duena". Aurtengo hitzordua urtarrilaren 8an izango da. Egoera epidemiologikoa dela eta, ez da manifestazio jendetsua egingo Bilbon, herri guztietan mobilizazioak baizik. "Sindikatu honetatik, urtero bezala, mobilizazioetan parte hartzeko deia egiten dugu", adierazi dute Sarek antolatutako eta Euskal Herri osoko sindikatuen babesa duten mobilizazioak.

Manifestuak gogorarazi duenez, "sindikatuak ere aspalditik ari gara aldarrikapen horiekin bat egiten, salbuespeneko espetxe-politika behingoz amaitzeko", eta horren adibide dira hilero Bilbon egiten diren elkarretaratzeak. "Manifestazio hau azkenetakoa izatea espero dugu", adierazi dute CNTtik.

• Urtarrilaren 4an 85 urte beteko dira Bilbo bonbardatu zutenetik
• "Gaur egun zigorrik gabe jarraitzen duen gertaera historiko hau berreskuratzeko jarduerak antolatu dira", azpimarratu dute antolatzaileek.

Memoria historikoa berreskuratzeko lanaren barruan, Bilboko Oroimenak 1937ko urtarrilaren 4ko data ekarri du. Egun horretan, Alemaniako Junker Ju52 eta Heinkel He52 modeloetako hogei bat aparatuk hiriaren gainetik hegan egin eta bonbardatu zuten. Horretarako hainbat jarduera antolatu dituzte, hala nola proiekzioak eta erakusketa bat.

Urtarrilaren 4an, 12:00etan, oroimen eta lore eskaintza ekitaldia egingo da udaletxearen aurrean. Arratsaldean, 19:00etan, "Legión Cóndor, pasado y presente de un crimen de guerra" eta "Sirena hotsak" dokumentalak proiektatuko dira, hitzaldi batekin batera, Malatesta Kultur Lubakian (Alde Zaharra, Somera 10 Bilbao). Gainera, Malatestan bertan Condor Legioak Bilbo nola suntsitu zuen erakutsiko da.

• Zentral anarkosindikalistak "gobernu zentralaren eta itunaren sindikalismoaren jokaldia" salatu du, "2012ko eta 2010eko erreformak ez indargabetzeko"
• "Lantokian ezarrita dagoen sindikalismo independente eta borrokalari bakarra izango da hobekuntzak lortzeko gai", nabarmendu du CNTk.

PSOEk eta UPk 2019. urtearen amaieran egindako Gobernu Akordioak berariaz honela zioen 1.3 atalean: «Lan-erreforma indargabetuko dugu». Baina, PSOEk langileei egindako traizioen enegarrenean, oraingo honetan UPk lagunduta, 2012ko erreformaren ukitu kosmetiko hutsa egitea erabaki du. Hala ere, eta horrelako bidegabekerietarako, erabateko estaldura mediatikoa duenez, eskuin muturretik hura babesten duten «progres» bitartekoetaraino (Publikoa, eldiario.es, etab.), lan-arloko aldaketa bat egitea erabaki du Gobernuak, eta aldaketa horren alde egin du.

Ez da harritzekoa CEOEk hitzartutako lan-erreforma berria agurtu izana, bere ustez «egungo lan-eredua sendotzen duelako», «Enpresen moldagarritasuna bermatzen duten barne-malgutasuneko mekanismoak bere horretan mantentzen dituelako».

1. KONTRATUEN BEHIN-BEHINEKOTASUNA USTEZ ALDATZEA

Esan daiteke lau lan-kontratu mota nagusi daudela Espainian: mugagabea, aldi baterakoa, prestakuntzarako eta praktiketarako. Gobernuak «saldu» nahi duen ideia da mugagabeak ez diren kontratuak egiteko aukera oso murriztuta geratuko dela lan-erreformaren ondoren. Kontakizun horren arabera, lan-harremanaren izaera mugagabea izango da araua, salbuespenak salbuespen. Baina azkenean hori ez da horrela.

Egia esan, Gobernuak patronalaren sinadura lortzeko egin duena obra edo zerbitzuagatiko modalitatea ezabatzea baino ez da, eta produkzioaren zirkunstantziengatik behin-behinekoari eustea (zereginak pilatzeagatik edo eskaera gehiegi egiteagatik) aldaketa txikiren batekin, bi azpimota sartzen baitituzte. Orain, enpresek aldi baterako modalitate horretara jo ahal izango dute, lehenik eta behin, noizbehinkako eta aurreikusi ezinezko gehikuntza bat gertatzen denean eta, enpresaren jarduera normala izan arren, aldi baterako desoreka eragiten duten gorabeherek enplegu egonkor erabilgarriaren eta beharrezkoa denaren artean, gehienez 6 hilabeteko iraupenarekin, 6 gehiago luzatu ahal izango dena hitzarmen kolektiboak hala ahalbidetzen badu. Baina, horrez gain, aldi baterako kontratu mota hori sinatu ahal izango da noizbehinkako egoerei erantzuteko, baita aurreikusi badaitezke ere, eta gehienez 90 eguneko iraupena izango du urte naturalean.

Azken batean, behin-behineko kontratua birformulatzen dute, zereginak pilatzeagatik edo eskaera gehiegi egiteagatik, ia berdin uzteko.

Txalotzeko modukoa al da 90 egunera murriztutako aldi baterako kontratu mota zehatz bat sortzeko berrikuntza, legedian aurrerapenen bat dakarrelako? CCOOren Ekonomia Kabinete Konfederalak egindako Enpleguaren ezegonkortasunaren kostu ekonomiko eta sozialak txostenaren arabera, aldi baterako 4,4 milioi soldatapeko urtean 20,3 milioi kontratu baino gehiago banatzen dira (4,61 kontratu pertsonako, aldi baterako kontratuarekin eta urte batez bestekoarekin), eta horrek aldi baterako kontratuen batez besteko iraupena 80 egunekoa izatera iristen ez dena ematen digu.

Horregatik, kontuan hartzen badugu aldi baterako kontratu gehienek kontratu horien gehieneko iraupen gisa ezarri diren 90 egun horiek baino gutxiago irauten dutela, arauak gutxieneko eragina izango du lan-merkatuan. Are gehiago, aurreikusitako iraupena 90 egunetik gorakoa den kasuetan, lan-harremanaren azkentzea aurreratzea ekar dezake, kontratua mugagabe bihurtzea saihesteko modu gisa, eta, beraz, erreformak Espainiako lan-merkatuaren ezaugarri den laneko errotazio-tasa oso handia sustatzen baino ez luke lagunduko.

Azken finean, PPren lan-erreformaren funtsa (kaleratzearen kostua) ukitzen ez dela uste badugu, aldi baterako kontratu bat mugagabe bihurtzearen ondorioa ere ez litzateke hain larria izango enpresaburuarentzat; izan ere, 120 egun lanean daramatzan langile mugagabe bat kaleratzeak, demagun, 11 eguneko soldata ordaintzeko beharra baino ez dakar, eta horrek esan nahi du kontratua indarrean dagoen bitartean ez dela %10era iristen gainkostua.

2. ZERBAIT ALDATZEN AL DA PRAKTIKALDIKO KONTRATUETAN?

Praktikaldiko kontratuari dagokionez, berdin erregulatzen da. Araua da, oraindik ere, ikasketak amaitu eta hurrengo bost urteetako epea dagoela. Berrikuntza bakarra hauxe da: indarreko legediaren arabera, kontratu mota hori ezinduekin egin ahal izango da, praktikak egiteko titulu akademikoa lortu eta zazpi urtera arte, eta iraupen hori seira jaitsiko da gobernuaren proposamenean.

3. BADIRUDI PRESTAKUNTZARAKO KONTRATUA ALDATU ETA OKERTU EGITEN DELA

Orain arte, praktikaldiko kontratu bat egiteko behar den titulaziorik ez duten 16 eta 25 urte bitarteko gazteak kontratatzeko aukera bazegoen ere, gobernuaren erreforman aukera hori 16 eta 21 urte bitarteko gazteei murrizten zaie arau gisa (salbuespenak daude).

Laburbilduz, prestakuntzarako kontratua aldi baterakoa denez eta kontratu komun bati lotutako langileak dituen eskubideak murrizten dituenez, positibotzat jo behar da kontratu-mota hori hitzartzeko gehieneko adina 25 urtetik 21 urtera jaistea, bai eta ohiko iraupena hiru urtetik bi urtera jaistea ere; hala ere, negatibotzat jo behar da gutxieneko iraupena gaur egun urtebetetik sei hilabetera igarotzea, eta, era berean, gutxieneko prestakuntza %25era murriztea.

4. KONTRATU MUGAGABEA: MODALITATEEN BATERATZEA, PROPAGANDA ETA BESTERIK EZ

Kontratu mugagabeari dagokionez, Gobernuaren alderdi mediatikotik ideia hau saldu nahi da: langileen Estatutuaren idazketa berritik aurrera, arau gisa, kontratuak mugagabeak izango dira, eta aldi baterakoak aldi baterako kontratuaren modalitateren batean sartzen direnak soilik izango dira berariaz, eta, bereziki, mugagabeak izango dira sasoiko lanpostuak betetzeko egiten diren kontratuak (ostalaritza, Gabonetako kanpainak, etab.). Hala ere, esan beharra dago, legezkotasunari dagokionez, hori horrela dela, eta, beraz, ustezko berrikuntza bolbora deskubritzeko moduko zerbait izango litzateke.

Gobernuak proposatzen duen kontratu berriak bi modalitate horiek hartuko lituzke, eta honako hauek hitzartu ahal izango lirateke: «Sasoiko lanak edo sasoiko produkzio-jarduerei lotutakoak egiteko, izaera hori ez duten baina data zehazgabea duten lanak egiteko, bai eta azpikontratatutako zerbitzuak emateko lanak egiteko ere, kontrata komertzialak edo administratiboak egikaritzearen esparruan, baldin eta, aurreikusteko modukoak izanik ere, jarduera horren parte ez badira, eta kontrata horiek enpresaren parte badira»

5. ZERBAIT ALDATUKO AL DA AZPIKONTRATAZIOAN?

Enpresek beste konpainia batzuen zerbitzuak eska ditzakete, ekoizpen-prozesua osatzen duen jardueraren zati bat egin dezaten, kanpoko enpresa bati zereginak enkargatuz (azpikontratazioa edo outsourcing). Berriro ere, enpresa-interesak nagusitu dira: azpikontratatutako langileen erreferentzia kasuan kasuko jardueraren sektoreko hitzarmena izango da, baina mendeko enpresak hitzarmen propioa badu, hitzarmen hori aplikatuko da. Hori bai, hitzarmen sektorialaren prebalentzia soldaten aldean hitzartu denez, praktikan sektoreak markatuta jarraituko lukete. Enpresak ezingo luke beheranzko jokorik egin ordainsariekin, baina ez da gauza bera gertatzen beste lan-baldintza batzuekin (lanaldiak, ordutegiak, aparteko orduen konpentsazioa edo ordainketa, etab.).

6. KALERATZEAGATIKO AURREKO KALTE-ORDAINAK EZ DIRA BERREZARTZEN, ETA IZAPIDE-ALDIKO SOLDATAK EZ DIRA ITZULTZEN

Negoziazioen hasieratik bagenekien hori, ez baita inoiz mahai gainean egon 2012ko PPren lan-erreformak murriztu zituen kaleratzeengatiko kalte-ordainak berrezartzea. Gogora dezagun, 2012ra arte, bidegabeko kaleratzeengatiko kalte-ordainak 45 egunekoak zirela lan egindako urte bakoitzeko, 42 hileko mugarekin, eta enpresak, berriz onartzearen aurkako kalte-ordaina aukeratzen zuenean ere, kasu guztietan ordaindu behar zituela izapidetze-soldatak. 2012ko lan-erreformarekin, kalte-ordain horiek urteko 33 eguneko soldatara murriztu ziren, 24 hilabeteko mugarekin, eta izapide-aldiko soldatak desagertu egin ziren enpresak kalte-ordainaren alde egiten zuenean.

Hala, badirudi ezkerreko koalizio-gobernuarentzat enpresen kostuen murrizketa handia ez dela aurreko lan-erreformaren alderdi kaltegarrienetako bat. Kaleratzea PPk utzi zuen bezain merkea izaten jarraitzen du, baina ez dira ausartu patronalarekin negoziatzen hastean.

Horrez gain, izapideko soldatak kentzeak greba orokorra eragin zuen 2002ko ekainaren 20an, PPk gure legedian lehen aldiz sartzeko lehen saiakera huts egin zuenean, eta 2012an bi greba orokor egin ziren (martxoaren 29koak eta azaroaren 14koak), biak ere lan-erreformaren aurka, erreforma hori kentzea funtsezko osagaia baitzen. Orain, ordea, badirudi CCOOk eta UGTk ontzat ematen dutela atzo onartezintzat jo zutena, eta ezker politikoak PPren lan-erreformaren funtsezko alderdi hori santifikatzen du, agerian utziz zein endekapen-punturaino iritsi diren sistema sasi-demokratiko usteldutik bizi diren erakunde horiek guztiak.

7. KALERATZEA, MERKEA IZATEAZ GAIN, JUSTIFIKATZEKO OSO ERRAZA IZATEN JARRAITUKO DU

Era berean, ez dira ezeztatzen kaleratze kolektiborako eta arrazoi ekonomiko, tekniko, antolamenduzko eta ekoizpenagatiko banakako kaleratze objektiborako PPren lan-erreformarekin sartu ziren erraztasun izugarriak.

Gogora dezagun 2012ko erreformaren aurretik kaleratze kolektiboek administrazio-baimena behar zutela. PPk, kaleratze kolektiboko kausak errazteaz eta zabaltzeaz gain, administrazio-fasea ezabatu zuen. Horrela, langileen ordezkariekin kontsultatzeko epea akordiorik gabe amaitzen bazen, enpresak kaleratze kolektiboa ezar dezake, epaitegietan inpugnatzeko aukera bakarrik utzita. PSOE-UP Gobernuari ondo iruditu behar zaizkio eskubide-murrizketa horiek, ez direlako saiatu horiek aldatzen.

Gauza bera gertatzen da 2012ko erreformak kaleratze objektibo indibidualetarako sartutako erraztasunekin; izan ere, lan egindako urte bakoitzeko 20 eguneko kalte-ordaina soilik jasotzen dute, 12 hileko mugarekin: ez dira ukitzen eta ez da horretaz hitz egiten, kaleratzeko erraztasuna langile klasearentzat oso kaltegarria ez balitz bezala.

8. ETA ZER GERTATZEN DA PSOEK 2010EAN EGIN ZUEN LAN-ERREFORMAREKIN?

Lan-erreforma hori, Zapateroren Gobernuak 2010ean egin zuena, ez da aipatu ere egiten, isilbidez ontzat emanez, agian 2012ko PPren erreforma sakon eta kaltegarriena gure memoriatik ezabatuko duen itxaropenarekin.

Baina CNTk ez du ahazten: erreforma hartan, beste eskubide-murrizketa batzuen artean, bidegabeko kaleratzeagatiko kalte-ordaina urteko 33 egunekoa zen kasuak zabaltzen hasi zen (45 egunekoaren ordez), eta, ordura arte bezala enplegua sustatzeko modalitatean kontratatutakoei ez ezik, langabeziako zerrendetan 3 hilabete baino gehiago zituzten langileei ere zabaldu zitzaien, 31 eta 44 urte bitarteko langabetuei eta kontratu finkoa izan dutenei, baldin eta kontratu hori iraungi bazaie. Gainera, arrazoi ekonomikoengatiko kaleratze objektiboak errazteko bideari ekin zion, eta absentismoagatiko kaleratze objektiboa ezarri zuen.

9. FOGASAKO MURRIZKETAK ERE EZ DIRA UKITZEN

Lan-erreforman landu eta aldatu ez den gaietako bat Soldatak Bermatzeko Funtsaren araubide juridikoa da. Erakunde horrek ordaintzeke dauden soldaten zenbatekoa ordaintzen die langileei, baita kaleratzeagatiko kalte-ordainak ere, enpresak kaudimenik ez badu. Gaur egun, Espainia da enpresa-kaudimengabezien hazkunderik handiena duen herrialdea, eta horrek erakusten digu erakunde horren garrantzia; izan ere, askotan, erakunde hori arduratzen da langileei dagokiena ordaintzeaz.

2012. urtean, aldatu egin zen FOGASAk ordaindutako prestazioa kalkulatzeko sistema; hala, mugatu egin zen haren erantzukizunaren irismena, eta, horrela, nabarmen murriztu zen enplegatzailea kaudimenik gabe geratuz gero langileek erakunde horretatik jaso dezaketen kopurua.

Alde batetik, soldata gisa ordaindu beharreko gehieneko zenbatekoa murriztu egin zen, hau da, eguneko lanbide arteko gutxieneko soldataren hirukoitza (gehienez 150 egun) izatetik eguneko lanbide arteko gutxieneko soldataren bikoitza (gehienez 120 egun) izatera igaro zen.

Bestalde, FOGASAren erantzukizuna murriztu egin zen kaleratzeagatiko kalte-ordain gisa ordaindu beharreko zenbatekoari dagokionez. Horrela, kalkulu-oinarria LGSaren hirukoitzetik horren bikoitzera igaro zen.

Era berean, aldatu egin zen 25 langile baino gutxiagoko enpresentzat zegoen araubide berezia, eta, beraz, murriztu egin zen ordaindu beharreko zenbatekoa, baldin eta kontratua arrazoi ekonomiko, tekniko, antolamenduzko edo ekoizpeneko arrazoietan oinarritutako kaleratze baten ondorioz iraungi bada legezko kalte-ordainaren % 40, gehienez ere 8 eguneko soldatarekin, eta kontratu mugagabeei bakarrik eragingo die.

10. LAN-ERREFORMA ETA PENTSIOEN ERREFORMA: TRILERO-JOKOA

Azkenik, endekapen horren ginga gisa, pentsioekin gertatzen ari dena gogoratu behar da, Neolgiako beste kasu bat, non azken urteetako pentsioen erosteko ahalmenaren aurkako erasorik larriena errealitatea estaltzen saiatzen ari den hitz-jario batekin estaltzen ari den. Hain zuzen ere, joan den ostegunean, abenduaren 2an, José Luis Escrivá ministroak bultzatutako pentsioen erreforma onartu zuen Kongresuak. Lege horren arrazoi nagusietako bat pentsioak KPIren arabera eguneratzea da, baina tranpa disimulatu samarra du KPIaren kalkulua egiteko orduan.

Betidanik erabili den formula KPI metatua edo urte artekoa da, bizitzaren kostua zenbat handitu den adierazten duena. Baina Gobernuaren, boterearen zerbitzura dauden bi sindikatuen eta patronalaren arteko pentsioen itunak beste formula bat aukeratu zuen: aurreko 12 hilabeteetako urteko batez besteko KPIa, eta horrek erosteko ahalmenaren % 3ko galera esan nahi du hemen eta orain. Izan ere, urteko KPIa % 5,5ekoa bada ere, pentsioak % 2,5 baino ez dira igoko. Horrela, pentsioak KPIaren arabera igotzen dira, baina KPIa orain arte bezala kalkulatzeari uzten zaio, pentsiodunen patrikei egindako eraso hori estaltzeko.

• Epai irmoak ez du onartzen CNT sindikatuaren aurka aurkeztutako errekurtsoa, eta kostuak Foru Erakundeari ezartzen dizkio.
• “Aldundiak guztien diruarekin finantzatu du jarduera antisindikala, patronalaren berdina edo okerragoa dela frogatuz”, esan du sail sindikalak

Bost urtez ekintza sindikalean, prebentzioaren arloko zaintzan eta Bizkaiko Foru Aldundiarekin izandako auzietan aritu ondoren, Auzitegi Gorenak arrazoia eman dio CNTk Diputazioan duen sail sindikalari. Gorenak ez du onartu Bizkaiko Foru Aldundiak askatasun sindikalerako oinarrizko eskubidea urratzeko jarritako helegitea, 2016an eratutako CNTren sail sindikala erakundetik kanpo utzi nahi izan duena.

Aldundiak uko egin zion sindikatua Foru Administrazioan sail sindikala eratu izana aitortzeari, eskariei ez erantzuteko eta ordezkariak afiliazioa ordezkatzea eragozteko. Hala ere, ordezkariaren aurka egiten zuen, eskubideak murriztuz eta greba egiteko eskubidea erabiltzeagatik espedientea zabalduz, jarduera sindikala ahultzeko asmoz.

EAEANren epaiak, orain irmoa denak, zioenez, Bizkaiko Foru Aldundiak askatasun sindikala urratu zuen, ez baitzuen onartu CNTren sail sindikala, ezta haren ordezkaria ere, eta kondenatu egin zuen sail sindikalari eta ordezkariari bere izaera aitortzera, aurreikusitako lege-irismen guztiarekin.

CNT sindikatutik “kritika eta kezka gogorra erakusten dugu administrazio publiko baten jokabideagatik; izan ere, eskubideen bermatzaile izan beharrean, urratzaile sistematiko bihurtzen da, eta, horretarako, zalantzarik gabe, diru publikoa xahutu du, jarduera sindikalerako eskubidea eragozteko”.

• Anselmo Lorenzo Fundazioak (FAL) asmo handieneko finantzaketa-kanpaina abiarazi du 1939az geroztik funts osoa katalogatzeko
• "Argitalpen, ekitaldi eta hitzaldien bidez, FAL lehen mailako eragile aktiboa da etorkizun libertarioaren eraikuntzan. Eta hemen sartzen zara lanean, zu gabe ezinezkoa izango litzatekeelako ", adierazi dute Fundaziotik.

Anselmo Lorenzo Fundazioak fundraising kanpaina bat hasi du bere lanean sakontzeko, Iberiar Penintsulako artxibo anarkistarik handiena eta munduko handienetako bat mantentzeko eta hobetzeko. Horretarako, Fundazioak 100.000 euroko anbizio handiko finantzaketa-helburua ezarri du. Helburu horrekin, 3.000 euro bideratu nahi dira kontserbazio-materialerako, 3.000 informatika-ekipamendurako, prentsaren digitalizaziorako, argazkiak eskaneatzeko, diapositibak eta negatiboak egiteko, 18.000 euro urtebetez lan horretan aritzen den pertsona bakoitzeko, 11.000 euro formatu handiko eskaner profesional baterako eta 20.000 euro dokumentu-kudeaketako programa profesional bat eskuratzeko.

Fundazioari honako esteka honetan lagundu dakioke: https://www.gofundme.com/f/aydanos-a-preservar-la-memoria-libertaria

Dokumentazioaren artean, besteak beste, kartelak, argazkiak eta Gerra Zibileko, erbesteko eta Trantsizioko ikus-entzunezko materiala daude. 6.000 karteleko bilduma, XIX. mendearen amaieratik gaur egunera arte katalogatutako 5.000 prentsa-buru baino gehiago, ikus-entzunezko artxiboa eta milaka izenburu dituen liburutegi espezializatua. Azken batean, altxor horrek Iberiar Penintsulako artxibo anarkistarik handiena eta munduko handienetako bat bihurtzen gaitu.

Artxiboan egindako lanari esker, guztira 440 ikerketa-kontsultari erantzun ahal izan zaie 2020an. Era berean, CNTko senide ohien edo mugimendu libertarioari lotutako pertsonen 123 informazio-eskaera erregistratu dituzte. Fundaziotik adierazi dutenez, "egiazta daitekeenez, gure memoria berreskuratzeko benetako funtzioa da". Eta garrantzitsuena, "Estatuaren diru-laguntzarik eta laguntzarik gabe".

Horretarako, sari batzuk ezarri dituzte. 40 €arteko laguntzarekin, José Luis Rey Vilak egindako Espainiako Iraultza eta Gerra Zibilaren estanpetako akuarelen kopia bat jasoko da pdf formatuan. 40 €-tik 120 €-ra bitarteko laguntzarekin, aurreko akuarelez gain, Gerra Zibilaren Argazki Artxiboko argazki digitalen bilduma bat, eta, gainera, pertsona bat FALeko oinarrizko emaile gisa apuntatuko da urtebetez. Eta laguntza 120 €-tik gorakoa bada, aurreko akuarelez gain, Espainiako Gerra Zibilaren garaiko kartel digitalizatuen bilduma bat, gure Kartelgintzako Funtsari dagozkionak, eta, gainera, pertsona bat FALi laguntzeko emaile gisa apuntatuko da urtebetez.

Horregatik, Fundaziotik kanpaina hori ekonomikoki laguntzera eta zabaltzera animatu dute, "ahalik eta babes handiena lor dezan".