20/11/23

Toledoko Itunaren gomendioak, pentsioen sistema publiko eta unibertsala desegiteko beste urrats bat

  • CNTk salatu du Toledoko Itunak alde batera uzten dituela pentsiodunen mugimendua eta haren proposamenak, Europako Gutun Sozialak ezartzen duena alboratzeaz gain.
  • Zentral anarkosindikalistak dei egin die "erreforma hau modu negatiboan baloratzen duten sindikatuei, pentsiodunen mugimenduarekin batera, pentsiodunentzat eta langileentzat kaltegarria den erreforma hau geldiarazteko mobilizazioak egiteko".

Diputatuen Kongresuak Toledoko Itunak (hainbat alderditako ordezkariek osatutako batzordea) egindako 22 gomendioak azaroaren 19an onartu ditu. Zentral anarkosindikalistak egiten duen irakurketa bereziki negatiboa da, "inoiz jorratu behar ez ziren gaiak" ontzat eman dituelako, besteak beste, "erretiro-adinaren zeharkako igoera edo plan osagarri pribatuen sustapena".

1995. urteaz geroztik, huts egindako aurreikuspenetan oinarrituta, "Espainiako Erresumako pentsio publikoen sistemaren jasangarritasunik ezaz hitz egiten ari da". Helburuetako bat plan pribatuak sustatzea da, finantza-erakundeak plan horien onuradun baitira; baita sistema publikoa degradatzea ere, "jasangarritasuna indartzeko" helburua aldarrikatuz, egin diren erreformetan finantza erakundeen gomendioak barneratuz (1997, 2002, 2007, 2011, 2013).

22 gomendioetatik, honako hauek azpimarra daitezke:

  • Berretsi egiten da pentsioa zehazteko erabilitako kotizazio-aldia 15 urtetik 25 urtera igo dela, joera kontrakoa izan beharko litzateke. Horrela, pentsio berrien zenbatekoa murrizten ari da.
  • Negoziaziotik sortutako pentsio-plan pribatuak sustatzen dira, eta horrek diskriminazio handiagoa sortzen du lan egiten duen sektorearen edo enpresaren arabera.
  • Lan-bizitza luzatu nahi da, erretiro aurreratua saihestuz, lan-bizitzaren borondatezko luzapena sustatuz, eta 3 hilabeteko epea ematen zaio gobernuari erantzun bat proposa dezan. Erretiro-adina murriztera jo beharko litzateke, ez haren zabalpenera; are gehiago gazteen langabezia endemikoa den eta 25 urtetik beherakoen artean % 44 ingurukoa den testuinguru batean.
  • Urtean behin bilerak egiten dira, baina sindikatu- eta enpresa-erakunde jakin batzuk baino ez dira solaskide sozial gisa planteatzen, erakunde sindikala askoren eta pentsiodunen mugimendua ahaztuta.

Aurrerapausotzat har daitezkeen gaiak, oraingoz, ez dira zehaztu.

  • Pentsioen errebalorizazioak erosteko ahalmenaren bermatzea ez da zehaztu; gainera Atzeraldi Handian pentsioen balioa murriztu egin da eta honi ez zaio erantzunik eman. KPIari berriz heltzeari dagokionez, erreferentzia bat gehiago da, baina ziurtatu beharko litzateke gutxienez adierazle hori erreferentzia dela.
  • Modernizazioaz, gardentasun handiagoaz eta administrazioen eta mutualitateen arteko koordinazioaz hitz egiten da, oro har eta zehazten hasi gabe.
  • Lan-iruzurraren aurkako borroka hobetzeari dagokionez, baliabide materialak eta giza baliabideak indartuz, bai eta enpresei zehapenak jartzeko araubidea gogortuz ere, Lan Ikuskaritzako plantilla nabarmen handitzearen eta lan-arloko epaitegien egoera hobetzearen zain geratzen gara, ia beti kolapsoaren atarian. Baitadue. Izan ere, Toledoko Itunak proposatu duena ezin da zehaztugabea eta generikoagoa izan.

CNTk azpimarratu duenez, Toledoko Itunaren proposamenek "finantza erakundeek eta hainbat ikerketek egindako eskaerei erantzuten diete", baina hauek gizarte osoarentzako pentsio sistema publiko eta justu baten aurka daude. "Alde batera uzten dira pentsiodunen mugimendua eta haien proposamenak; alde batera uzten da, halaber, Europako Gutun Sozialak ezartzen duena, gutxieneko pentsioa Gutxieneko Soldata Gordinaren % 90 izatea, hau da, batez besteko Soldataren % 60", esan du erakunde anarkosindikalistak. Une honetan, Espainiako Erresuman, batez besteko soldata 24.009 euro gordinekoa da (2019), Gutxieneko Soldata (14 ordainsari) % 60 izango litzateke (1.028), eta gutxieneko pentsioa, horren % 90 (926 euro). Euskadirako, batez besteko soldata 28.470 euro gordinekoa da (2019), gutxienekoa 1.220 eurokoa eta gutxienekoa 1.098 eurokoa. "Hori gutxieneko bat da pentsioen edozein erreforma ezartzeko orduan", eskatu du CNTk.

Hala ere, Toledoko Itunak ez du jorratzen "2011ko eta 2013ko aurreko erreformak ezabatzeko beharra", ezta langileen eskubideen murrizketa guztiak ezeztatuko dituen lan-kontrarreformarik ere, horiek baitira prekarietate handiena eta soldata txikiagoak sortu dituztenak: KPIaren gainetik dauden soldata-igoerak eta goranzko soldatekin, bizitza duina eta gutxieneko pentsioa ziurtatzen ez duten "miseriazko soldatak" alde batera utzita.

CNTk bere egin ditu pentsiodunen mugimenduak emandako arrazoiak eta argudioak. Pentsioen sistema publikoa eta haren finantzaketa bermatu behar dira, neurri hauen bidez:

  • Kalitatezko enplegua sortu
  • Kotizazioak hobetu
  • Zerga-ekitatea ziurtatu
  • Auditoretza sozialak egin

Gainera, pentsio publikoak duinak eta nahikoak izatea bermatu behar da, honako neurrien bidez:

  • 2011ko eta 2013ko pentsio-erreformen alderdi atzerakoiak indargabetzea
  • Azken lan-erreformak indargabetzea
  • Pentsioak automatikoki errebalorizatzea, gutxienez legez bermatutako KPI errealaren arabera.
  • Gutxieneko pentsio bat ezarriz, Europako Gutun Sozialak definitzen duen moduan.
  • Lanbide arteko gutxieneko soldata 1.200 eurotan zehaztea
  • Soldatetan eta pentsioetan dagoen genero-arrakalarekin bukatzea, balio bereko lanari soldata berdina jasoko dela ziurtatuz, eta alarguntasun-pentsioa oinarri arautzailearen % 100 izango dela ziurtatuz.
  • Erretiro aurreratua ez zigortzea
  • Eta pentsiodunek eurei eragiten dieten erabakietan parte hartzen dutela bermatzea.

2020ko urtarrilaren 30ean, gai horiek oinarri hartuta, greba orokorra egin zen Euskal Herrian, pentsiodunen mugimenduak hala eskatuta. Greba hori hainbat sindikatuk deitu zuten, eta gizarte-mugimenduek babestu zuten. CNTk dei egiten die pentsioen erreformaren proposamena modu negatiboan baloratzen duten sindikatuei, pentsiodunen mugimenduarekin batera mobilizazioak egin ahal izateko erreforma hori geldiarazteko, langileentzat kaltegarria baita, pentsiodunez gain.

Agenda

Ez dago ekitaldirik

Irakurriena